Давлатнинг белгилари

MAVZU: Boshoqdoshlar oilasining dorivor turlari, biologiyasi, ekologiyasi, areali va ahamiyati

• M e n yu g a ch i q i sh

Reja:

• I. Kirish
• II. Asosiy qisim
• II.1. Bug’doydoshlar oilasining poyasi, bargi, ildizi tuzilishi.
• II.2. Bug’doydoshlar oilasining guli, mevasi, urug’i.
• II.3. Bug’doydoshlar oilasiga mansub hom ashyobob o’simliklar.
• III. Xulosa
• IV. Foydalangan adabiyotlar

• Bu oila vakillari bir, ikki va ko'p yillik o't o'simliklardan iborat. Ildizlari popuksimon, ildizpoyalari ham bor. Poyalari silindrsimon, oddiy, shoxlanmagan, bo'g'imlarga ajralgan, bo'yi 2 sm dan 150 — (200) sm ga yetadi. Bo'g'im oralarining ichi kovak.

• Barglari oddiy, bandsiz, navbat bilan joylashgan, qalami, nashtarsimon, parallel tomirli. Barglarining pastki qismipoyani o'rab turadigan silindrsimon uzun qin va qalami — nashtarsimon uzun yaproqdan iborat. Qin bilan yaproq o'rtasida yupqa pardasimon kichkina tilcha o'rnashgan.

• Gullari mayda, rangsiz, gulqo'rg'onsiz, bir, ikki, ko'p gulli boshoqchalarda joylashgan. Boshoqchalar o'z navbatida 3 xil to'pgulga birlashadi:murakkab boshoq (bug'doy, arpa va boshq.); boshoqsimon supurgi to'pgul; supurgisimon to'pgul (suli, qo'ng'irbosh, yaltirbosh). Har bir boshoqchada 1 — 10 tacha yoki undan ko'p ikki jinsli, ba’zan bir jinsli gul bo'ladi. Boshoqchaning tagida ikkita tangacha (qipiq), ya’nipastki va uning qarshisidan biroz yuqoriroqda ustki tangacha joylashgan. Gulqo'rg'on bo'lmaydi, ularning o'rnida gul tangachalari bo'ladi. Gul tagida bir-biriga qarama-qarshi joylashgan ikkita — ostki va ustki gul tangachasi bor. Ko'pgina bug'doydoshlarning pastki gul tangachasida qiltiq bo'ladi. Bu qiltiq pastki gul tangachasining uchida o'rtasidan yoki pastki qismidan chiqadi. Ularning uzunligi 0,5—5,0 sm va shakli har xil bo'ladi. Gulning ichida gul tangachalari orasida mayin, kichkinagina parda joylashgan. Bu parda o'zgargan gulqo'rg'on bo'lib, lodikula deb ataladi. Lodikulalar rcduksiyalangan gulqo'rg'on ichki doirasining qoldig'i hisoblanadi. Lodikulalarning biologik ahamiyati katta. Ular gullar ochilishiga yordam beradi. Changchisi 3 ta (faqat tashqi doirada) yoki 6 ta (sholi, shakarqamish, bambuk), ba'zan 2 ta (qizil qiyoq, tilqirqar), bitta ham bo'lishi mumkin.

• Urug'chisi 4 ta, 2—3 ta meva bargli. Tugunchasi ustki, bir uyali va bir urug'kurtakli.

Aleppo g‘umayi (Sorghum halepense (L.) Pers.).

• Ko‘p yillik o‘t o‘simlik hisoblanib, 1 sm yo‘g‘onlikdagi o‘rmalovchi ildizpoyalarga ega. Poyasi 3 metrgacha balandlikda, qalinligi 2 sm gacha bo‘ladi. Barglari 20-60 sm uzunlikda, eni 1-3 sm gacha silliq. Meva hosil qiluvchi o‘zagi poyada o‘troq joylashib, tuxumsimon ko‘rinishda, uzunligi 5 mm gacha.

• Qo‘ng‘irosh (Poa L.). turkumi.
• Ingichka bargli qo‘ng‘irbosh (Poa angustifolia L.).

• Ko‘p yillik o‘t o‘simlik. O‘simlikning o‘ziga xos belgilaridan biri ildizpoyasining qisqaligidir. O‘simlik poyasi turli ekologik sharoitlardan kelib chiqqan holda turlicha uzunlikda bo‘ladi. Ya’ni namgarchilik qanchalik yuqori bo‘lsa, o‘simlik poyasi shu darajada uzunroq bo‘ladi.
• O‘sish muhiti. Toshli va mayda shag‘alli qiyaliklar, buloqlar, soya tushib turuvchi jarliklarda tarqalgan. O‘rta tog‘ va yuqori tog‘ mintaqasi o‘simligi hisoblanadi.

• Bug‘doyiq (Agropyron Gaertn.) turkumi.
• Jitnyak grebenchatыy (Agropyron cristatum (L.) Gaertn.).

• Ko‘p yillik boshoqli o‘t o‘simlik. Poyasi 20-80 sm balandlikda, ko‘p sonli, tik turuvchi.
• Ildiz oldi barglari odatda kam sonli bo‘lib, turli uzunlikda bo‘ladi. Kam hollarda umuman bo‘lmasligi mumkin. Poyasini yuqori qismi qisqa tuklar bilan qoplangan.
• Gullash jarayoni may-iyun oylarida kuzatiladi.
• O‘sish muhiti. Adir mintaqalari, o‘rmon boshlanuvchi mintaqalar, ochiq maydonli o‘rmonzorlarda archazorlar florotsenotipi tarkibida tarqalgan.

E’TIBORINGIZ UCHUN TASHAKKUR!!