Davlat xaridi uchun tenderlarni tashkil etish va baholash amaliyoti

II-bob bo’yicha xulosalar 
Bugungi 
kunda, 
mamlakatimizda 
davlat 
sektorining 
ijtimoiy-
iqtisodiyrivojlanishni ta’minlashdagi roli katta ahamiyat berildi. Uning uzluksiz va 
samarali faoliyati uchun esa tegishli tovarlar, xizmatlar va ishlar bilan o’z 
vaqtida ta’minlab turish zarur bo’ladi. Davlat xaridlari esa ayni shu maqsadda 
muhim omil bo’lib xizmat qiladi. Zero, davlat byudjeti xarajatlarining kattagina 
qismi davlat xaridlari orqali amalga oshirilib, bunday xaridlar byudjet 
muvozanatini saqlashga bevosita ta’sir qiladi. Shu boisdan davlat xaridlari 
miqdorini eng maqbul darajada saqlab turish uchun uning yuqori samaradorligini 
ta’minlash o’ta muhim masaladir. Bundan tashqari, uning yordamida kichik 
biznesni, sanoatning innovatsion sohalarini rivojlanishini rag’batlantirish mumkin 
Umuman, davlat xaridi degani davlat ehtiyojlari uchun tovar, xizmat va ishlar 
to’liq yoki qisman byudjet mablag’lari evaziga sotib olinishidir. U o’z ichiga 
maktabga oddiy ruchka, qog’oz sotib olishdan boshlab, maktablar kollejlar, yo’l 
qurilishigacha qamrab oladi. 
Davlat xaridlarining vazifalaridavlat boshqaruvi faoliyati uchun zarur tovar, 
xizmat va ishlar bilan o’z vaqtida, kerakli miqdorda va turda, sifatda va 
narxdata’minlashdan tashqari raqobatni rivojlantirish uchun davlat xaridlariga 
ko’proq xo’jalik sub’ektlarini jalb qilish, ishlab chiqarilayotgan mahsulot sifatini 
yaxshilash, mahalliy ishlab chiqaruvchilarni xalqa qaro andozalarga mos sifatli 
mahsulot ishlab chiqarishga undashdan iboratdir. Davlat xaridlari shaffoflik, 
samaradorlik, qatnashchilarga teng va adolatli yondashish, hisobot berish va 
javobgarlik kabi tamoyillarga asoslanishi kerak deb hisoblaymiz.
Bu yo’nalishda ayniqsa, “Davlat xaridlari to’g’risida”gi qonun loyihasini 
ishlab chiqish o’ziga xos ahamiyatga molikdir. Ma’lumki, davlat xaridlarining 
tender savdolari, tanlov, elektron auktsion savdolar, to’g’ridan-to’g’ri shartnoma 
tuzish, kapital qurilish bo’yicha tanlov savsavdolari kabi turlari mavjud. Shu 
boisdan, ishlab chiqiladigan qonun loyihasi hamda me’yoriy-huquqiy hujjatlarni 
tayyorlashda davlat xaridlarining alohida turi qaysi holatlarda qo’llanilishini aniq 

---

74 
ko’rsatishga, har bir tur davlat xaridlarida bajariladigan jarayon tartiblarini aniq 
bayon qilishga, elektron savdolarning aniqlashtirilgan tartibini hamda elektron 
xaridlarning rivojlanish strategiyasini ishlab chiqishga e’tibor qaratilishi lozimdir. 

---

75