Давлат ва ҳуқуқ назарияси юридик фанлар тизимида умумий фундаментал ва ритологик фан сифатида майдонга чиқади



Download 0,63 Mb.
Pdf ko'rish
bet70/89
Sana19.06.2021
Hajmi0,63 Mb.
#70026
1   ...   66   67   68   69   70   71   72   73   ...   89
Bog'liq
davlat nazariyasi

DAVLAT-  bu  muayyan  hududda  oliy  hokimiyatni  amalga 

oshiruvchi,  mahsus  boshqaruv  va  majburlov  apparatiga  ega  bo’lgan, 

jamiyatdagi  barcha  ijtimoiy  -siyosiy  guruhlarning  manfaatlarini  ifoda 

etuvchi, ularni birlashtirib va kelishtirib turadigan siyosiy tashkilotdir. 

D.  -  1.  Zo’ravonlik  nazariyasida.  Bu  nazariya  vakillari  (Dyuring, 

Gumplovich, Kautskiy XIX asr) davlatning vujudga kelishiga eng avvalo, 

harbiy  siyosiy  omillar  ya’ni  bir  qabilaning  ikkinchi  qabilani  qullikka 

tortishi sabab bo’lgan deb xisoblaydilar. Bunga ko’ra davlat bosib olingan 

xalqlarni  va  hududlarni  boshqarish  uchun  zo’rlov  apparata  vazifasini 

o’tagan. 

D. - 2. Materialistik (marksistik) nazariyada. Davlat -bu iqtisodiy va 

siyosiy  jihatdan  xukmron  bo’lgan  sinfning  manfaatlariga  xizmat  qiluvchi 

siyosiy  tashkilotdir.  Bu  nazariya  vakillari(Marks,  Engels,  Lenin  XIX-XX 

asrlar)ning  fikricha,  davlat  eng  avvalo,  iqtisodiy  munosabatlarning 

rivojlanishi  va  buning  natijasida  bir-biriga  qarama-qarshi  sinflarning 

yuzaga kelishi natijasida vujudga kelgan. Bunda davlat iqtisodiy va siyosiy 

jihatdan  hukmron  bo’lgan  tabaqalarning  quyi  tabaqalarni  bostirib  turish 

vositasi sifatida maydonga chiqadi. 

D. - 3. Patriarxal nazariyada. Bu nazariya vakillari (Aristotel, Filmer, 

Genri  Men,  Mixaylovskiy  va  boshkalar)ning  fikricha,  davlat  oilaning 

rivojlanishi  asosida  vujudga  kelgan.  Ibtidoiy  oilaga  ota  boshchilik  kilib, 

keyinchalik  undan  davlat  vujudga  keladi  va  ota  hokimiyati  merosiy 

bo’ladi.  

D. - 4. Tabiiy huquqiy (shartnoma) nazariyasida. Bu nazariya vakillari 

(Grosiy,  Russo,  Radiщyev,  Gobbs,  Lokk,  Spinoza  XVII-XVIII  asrlar)ning 

fikricha,  davlat  bu  shungacha  "tabiiy"  ibtidoiy  tuzumda  yashayotgan 

kishilarning  o’z  huquqlarini  bir  qismini  davlatga  topshirishlari  to’g’risida 

kelishib olishi asosida shakllangan. Bunda davlat va jamiyat o’rtasida o’zaro 

huquq va majburiyatlar tizimi vujudga kelib, o’z navbatida ularda shartnoma 

majburiyatlarini bajarmaganliklari uchun javobgarlik tug’iladi. 

D.  -5.  Teologik  (ilohiy)  nazariyada.  Bu  nazariya  vakillari  (Foma 

Akvinskiy  XIII  asr,  islom  mafkurasi  va  hozirgi  kun  katolik  cherkovi 

vakillaridan  Jan  Mariten  va  boshqalar)ning  fikricha,  butun  olam  shu 

jumladan,  davlat  va  huquqning  kelib  chiqishi  ham  xudoning  irodasi  bilan 

bog’liq.  Podsho  va  cherkov  vakillari  xudoning  irodasini  ifodalovchilardir. 



 

48 


Shuning uchun ham fuqarolar ularning amriga so’zsiz bo’ysunishlari lozim 

bo’ladi. 




Download 0,63 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   66   67   68   69   70   71   72   73   ...   89




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish