Давлат ва ҳуқуқ назарияси юридик фанлар тизимида умумий фундаментал ва ритологик фан сифатида майдонга чиқади

DAVLAT  MOHIYATI  deganda,  uning  mazmuni,  maqsadi,  davlat 

hokimiyatining  kimga  mansubligi  va  u  kimning  manfaatlariga  xizmat 

qilishligi tushuniladi. 

DAVLAT ORGANI - bu qonuniy asosda tashkil etiladigan va davlat 

hokimiyatini amalga oshiruvchi muayyan vakolatlarga ega bo’ladigan davlat 

apparatining mustaqil bir bo’g’inidir. 

D.  o.-  bu  hokimiyat  vakolatiga  ega  bo’lgan  va  davlat  tomonidan 

belgilangan tartibda va o’ziga berilgan vakolatlar doirasida kompetensiyasini 

amalga oshiradigan davlat apparatining bir qismidir. 

D. o.- bu davlat apparatining alohida tuzilmaga ega bo’lgan nisbatan 

mustaqil qismi. Davlat organlarini tavsiflovchi     quyidagi 

belgilar     

mavjud:a)hokimiyat 

vakolatiga  ega;  b)  davlat  nomidan  uning  vazifa  va  funksiyalarini 

bajaradi; s) muayyan huquq va majburiyatlar majmui-kompetensiyasiga ega; 

d)  muayyan  huquqiy  mustaqillikka  ega;  ye)  o’z  ichki  tuzilishiga  va 

tuzilmasiga  ega;  j)  muayyan  hududda  faoliyat  yuritadi;  z)  o’z  vakolati 

doirasida  bajarilishi  lozim  bo’lg’an  huquqiy  aktlar  chiqaradi;  i)  qonunda 

belgilangan  tartibda  tashkil  etiladi;  y)  uz  shaxsiy  tarkibi  o’rtasida  huquqiy 

aloqalarni o’rnatadi. 

Davlat  organlarini  quyidagicha  tasniflashimiz  mumkin:  1.  Shakllanish 

usuliga  ko’ra:  birlamchi  va  hosilaviy  (ikkilamchi);  2.  Faoliyat  hududiga 

ko’ra: markaziy va mahalliy; 3. Kompetensiyasi xarakteriga ko’ra: umumiy 

kompetensiyali  va  maxsus  kompetensiyali;  4.  Hokimiyatlar  bo’linishi 

prinsipiga  •ko’ra;  qonun  chiqaruvchi,  ijro  etuvchi  va  sud;  5.  Qaror  qabul 

---

 

49 

^ilish  tartibiga  ko’ra:  kollegial  va  yakka  tartibda  faoliyat  ko’rsatadigan 

davlat organlari.