Davlat universitetining pedagogika instituti pedagogika fakulteti


Kamollddin Husayn Voiz al-Koshifly



Download 2,54 Mb.
bet189/305
Sana15.02.2022
Hajmi2,54 Mb.
#449723
1   ...   185   186   187   188   189   190   191   192   ...   305
Bog'liq
Umumiy Pedagogika majmua(1)

Kamollddin Husayn Voiz al-Koshifly (1440-1505) "Futuvvatnomai Sultoniy yoxud javonmardlik tariqati" asarida ustoz-shogird munosabatlariga keng to'xtalgan. U muallimlarning shogirdlariga beradigan har bir o'gitini qadrlaydi. "Maraka joylarida" (dars-ma'ruza o'qiladigan joy) shogirdlar muallimning har bir so'zini e'tibor bilan tinglashini va unga aural qilishini ta'kidlaydi. Jumladan, allomaa shunday yozadi:’Agar shogtrdlikning binosi nimarning ustiga quriladi, deb so‘rasalar, irodat ustiga, deb javob bergin. Agar irodat nima deb so‘rasalar, samo va toatdir, deb aytgin. Agar samo (eshitish) va toat nimadir deb so‘rasalar nimani ustoz aytsa, uni jon qulog’i bilan eshitish, chin ko‘ngli Man qabul qilish va vujud a zolari orgali amalga ado etishdir deb ayt ". Husayn Koshifiy asarida shogirdlikning 8 to odobini ko'rsatib o`tadi:
-m birinclu bo'lib salom berish;
~ ustozning oldida kam gapirish;
~ boshni oldinga egib turish;
~ ko'zni har tomonga yugurtirmaslik;
~ gap so'ramoqchi bo'lsa, avval ustozdan ijozat so'rash; ~ ustoz javobiga e'tiroz bildinmaslik;
~ ustoz oldida boshgalarni g`iybat qilmaslik;

  • o'tirib turishda hurmat saglash.

Husayn Koshifly ustozlik shartlarini ham bayou qiladi: "Bilgilkim hech bir ish ustozsiz amalga oshmaydi va ktmki ustozsiz bir ishni gilur ersa, ul ishning asosi mustahkam bo'lmaydi. Kimki, ustozsiz ish boshlagan ho‘Isa, ishi va amali samara qozonmaydi, ustozning etagini tutib shod bo‘l, bir muddat ustozga xizmat gilginda, so‘ngra o'zing ustoz bo‘l. ...Agar ustoz tarbiyasini olgan komil inson kim deb so'rasalar, u pok mazhabli o‘z aybini ko‘radigan, dono va tamizli kishidir deb aytgil. Unda hasad, gina va bazillikdan asar bo'Imaydi ".
Husayn Koshifiy bola tarbiyasida maktab va muallimniig alohida roli borligi haqida gapirib, muallimlar dono, bilimli, shirinsuxan, adolatli bo'lishi zarur, deb hisoblaydi. Alloma murabbiylar to'g'risida yana bir asari «Axlogi Muhsiniy»da shunday yozadi: Murabbiy (bolaga) nasihat va ta'lim berishda lutf va odob qoidalariga rioya qilishi darkor. Jamoatchilik joylarida unga pand berish yaramaydi, balki xilvat joyda bolaga gapirish zarur. Agar (murabbiy) nasihat berishning fursati kelganini bilsa, unga muloyimlik bilan murojaat qilishi lozim, chunki bizning zamonamizda muloyim va xushfe'1 bo'lish maqsadga muvofrgdir».
Sharq allomalari adabiy meroslarida ta'kidlangan, o'qituvchilar haqida bildirilgan dono fikrlami yoshidan, pedagogik mahoratidan, qanday darn berishidan qat'iy nazar barcha o'qituvchilar bilishlari va ularga qat'iy aural qilishlari maqsadga muvofiqdir.

Download 2,54 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   185   186   187   188   189   190   191   192   ...   305




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish