Davlat tilini rivojlantirish departamenti davlat tilida ish yuritish

43

---

Hujjat turlari va xususiyatlari
Tashkiliy-farmoyish hujjat lari zaruriy qismlarining jo y
-
lashuvi va о ‘Ichamlari
44

---

B LA N K A LA R - BOSMA ISH Q O G ‘O ZLA R I 
QANDAY B O ‘LISH I K ER A K ?
Hujjatning har bir turi (qaror, farmoyish, buyruq, xat va b.) 
o ‘z mohiyati va vazifasidan kelib chiqib, yuqoridagi zaruriy 
qismlarning muayyan qismi majmuiga hamda ulami joylashti- 
rish standart tartibiga egadirki, bular haqida biz ushbu qo‘l- 
lanmada o ‘sha hujjatlar ustida fikr yuritganda alohida to‘xtab 
o ‘tamiz. Darhaqiqat, yuqorida qayd etilgan ba’zi zaruriy 
qismlar bir-birini istisno etadi, muayyan hujjatning tarkibiy 
qismiga ayni vaqtda kirmaydi (masalan, «Hujjatni oluvchi» 
va «Tasdiqlash ustxati» zaruriy qismlari bir vaqtda foydala- 
nilmaydi).
Shu bilan birgalikda, ayrim zaruriy qismlar, turidan qat’i 
nazar, har bir hujjat uchun, albatta, bo‘lishi shart. Bunday zaru­
riy qismlarning muayyan hujjatda bo‘lmasligi uni huquqiy 
kuchdan mahrum etadi.
Hujjat blankasi tarkibiga kiradigan doimiy zaruriy qismlar 
hujjatda boMishi shart bo‘lgan majburiy qismlardir. Bunday 
qismlar qog‘ozning standart varag‘iga oldindan kiritilib, bos- 
maxona usuli bilan yoki maxsus shtamp yordamida ko‘paytiri- 
ladi. Bunday qog‘ozIar blanka1 - bosma ish qog‘ozi deyiladi.
0 ‘zbekiston Respublikasida amaldagi davlat standartiga 
muvofiq, tashkiliy-farmoyish hujjatlari uchun zaruriy qismlar 
tarkibidan kelib chiqib, xizmat blankalarining 2 turi joriy etil­
gan: xatlar blankasi va umumiy blanka.
X a tlar blankasiga quyidagi zaruriy qismlar kiradi: «Tash- 
kilotning ramziy belgisi» (agar mavjud bo‘Isa), «Vazirlik yoki 
yuqori idoraning nomi» (shunday bo‘ysunish mavjud bo‘lsa), 
«Tashkilot nomi», «Aloqa bo‘linmasining ko‘rsatkichi, poch- 
ta va telegraf manzili, faks, telefon raqami, bank hisobraqa-