Davlat tilida ish yuritish



Download 1,94 Mb.
Pdf ko'rish
bet110/135
Sana01.01.2022
Hajmi1,94 Mb.
#294372
1   ...   106   107   108   109   110   111   112   113   ...   135
Bog'liq
nutq madaniyati va davlat tilida ish yuritish

Protest namunasi
  
 
 
 
 
 
 
Tuman hokimining 2010- yil 21-noyabrdagi 
 
   
 
 
126- qaroriga tuman prokurorning 
 
P R O T E S T I 
 
O‘zbekiston Respublikasi “Prokurorlik faoliyati tog’risida”gi qonunning 12-
moddasiga binoan, tuman hokimining 2010- yil 21-noyabrdagi 126- qarorining 2- 
bandida  “Fuqarolik”  kodeksining  152-moddasi  buzilgan  deb  hisoblayman  va 
mazkur qaror bandiga norozilik bildiraman.  
 
Tuman prokurori:  
 
 
N. Rayimqulov. 
2010- yil 4-dekabr. 
 
Protestlar  sud  hukmiga  qarshi  sudga,  veksel  va  aksiya  uchun  beriladigan 
foydalarni o‘z vaqtida to‘lanmasa,  moliyaviy tashkilotlarga berilishi mumkin.   
 
Qonun  matnlari  yoki  O‘zbekiston  Respublikasi  Prezidenti  farmonlariga 
sharhlar  yozilishi  mumkin.  Oliy  Majlisining    Ta’lim,  fan,  madaniyat  va  sport  
qo‘mitasi O‘zbekiston Respublikasining “Davlat tili tog’risada”gi qonunini har bir 
bandiga rasmiy sharh yozib, uni asosiy matn bilan birga muhokama uchun taqdim 
etadi:       
  
  
     
    
 
O‘zbekiston Respublikasining “Davlat tili to‘g’risida”gi qonuniga 
SHARH 
Hozirda amal qilinayotgan qonun yangi tahrirdagi variantdir. Unda 24 modda 
bor.  Qonunning  1-moddasi  “O‘zbekiston  Respublikasining  davlat  tili  o‘zbek 
tilidir” degan  tarixiy maqsad bilan boshlanadi.  
Mazkur moddadan kelib chiqadigan maqsad O‘zbekistonning har bir fuqarosi 
o‘zbek  tilida  yozish,  o‘qishni,  ish  yuritishni  bilishi    shartligidir.  Bu  vazifalarni 
bajarish  maqsadida respublikamizning  barcha  maktablarida, u  xoh  o‘zbek  tilida 


 
139 
ta’lim  beruvchi,  xoh  rus,  qozoq,  qirg’iz,  tojik  bo‘lsin  o‘zbek  tili  fani  kiritildi  va 
uning dasturini o‘zlashtirish barcha o‘quvchular uchun majbur etib belgilandi. 
2-modda.  O‘zbek  tiliga  davlat  tili  maqomining  berilishi  respublika  hududida 
yashovchi millat va elatlarning o‘z ona tilisini qo‘llashdan iborat konstitutsiyaviy 
huquqlariga monelik qilmaydi.  
Avvalo, o‘zbek tilidan boshqa tilda so‘zlashuvchi kishilarning o‘z ona tillarini 
o‘rganishga  qarshilik  qilinmasligi,  o‘zbek  tilida  so‘zlashishga  majbur 
qilinmasligi belgilanadi.       
Qonunning  3-  moddasi  quyidagichadir.  O‘zbek  tilining  O‘zbekiston 
Respublikasi huhudida davlat tili sifatida amal qilishning huquqiy asoslari ushbu 
qonun va boshqa qonun hujjatlari bilan belgilanadi. 
Ushbu Qonun tillarning turmushda, shaxslararo muomalasida hamda diniy va 
ibodat bilan bog’liq udumlarni ado etishda qo‘llanishini tartibga solmaydi.  
Fuqarolar  millatlararo  muomala  tilini  o‘z  xohishlariga  ko‘ra  tanlash 
huquiqga egadirlar. 
Ana  shu  modda  muhim  ahamiyatga  ega  bo‘lgan  moddalardan  biri  sanalib, 
unda uchta tamoiyl belgilanadi.  
1.  Davlat  tilining  huquqiy  asoslari  ko‘rsatilgan.  Bular  mazkur  qonun  va  u 
asosidagi  boshqa  yuridik  hujjatlar,  Prezident  farmonlari,  Vazirlar  Mahkamasi, 
viloyat,  shahar  va  tuman  hokimlari  qarortlari,  turli  darajadagi  vazirliklar, 
boshqarmalar,  idoralar,  tashkilotlar  farmoyish  va  buyruqlari  davlat  tilida  ish 
tashkil  etishga  asos  bo‘lishi  mumkin.  Lekin  shuni  unutmaslik  kerakki,  mazkur 
qonun birinchi galdagi asosdir.  
2.  Shaxsga  shaxsiy  muomalada  (ish  yuritishda  emas)tilini  tanlash  huquqini 
o‘zi tanlash imkonini beradi. 
3. Turli diniy marosimlar o‘sha dinniy talabi bo‘yicha zarur bo‘lgan tilda olib 
boriladi.  
Yuqoridagi    tamoiyillar  mazkur  qonunning  adolatli  tamoiyil  asosiga 
qurilganiga dalil bo‘ladi.  
Qonundagi  barcha  moddalar  ham  o‘ziga  xos  maqsadda  tashkillangan, 
ularning  ijtimoiy  hayotdagi  qadri  cheksizdir.  Ammo,  ular  orasidagi    7,  8  - 
moddalarining ahamiyatiga toxtalmasdan iloj yo‘q.  
7-modda.  Davlat  tili  rasmiy  amal  qiladigan  doiralarda  o‘zbek  tilining 
amaldagi ilmiy qoidalari va normalariga rioya etiladi.  
Davlat  o‘zbek  tilining  boyitilishi  va  takomillashtirilishini  ta’minlaydi,  shu 
jumladan, unga hamma e’torof qilgan ilmiy-tenikaviy va ijtimoiy atamalarni joriy 
etish  hisobiga  ta’minlaydi.  Yangi  ilmiy  asoslangan  atamalar  jamoatchilik 
muhokamasidan  so‘ng  va  Oliy  Yig’ilishning  tegishli  qo‘mitasining  roziligi  bilan 
o‘zbek tiliga joriy etiladi.  
Mazkur moddada mamlakatimizning barcha hududlarida faoliyat ko‘rsatuvchi 
yuridik  va  jismoniy  shaxslar  o‘zbek  tilining  adabiy  normalariga  rioya  qilishlari 
shartligi  vazifa  qilib  belgilangan.  Shundan  kelib  chiqib,  barchamiz  davlat  tili 
talablarini bilishimiz va unga zarur hollarda amal qilishimiz kerak.   
Shuningdek, moddada Oliy Yig’ilishning Atamalar qo‘mitasining ish faoliyati 
ko‘rsatib o‘tilgan.  


 
140 
8-  modda.  O‘zbekiston  Respublikasining  qonunlari,  davlat  hokimiyati  va 
boshqaruv  organlarining  boshqa  hujjatlari  davlat  tilida  qabul  qilinadi  va  e’lon 
etiladi.  Bu  hujjatlarning  tarjimalari  zarur  hollarda  boshqa  tillarda  ham  e’lon 
qilinadi. 
Mahalliy hokimiyat va boshqaruv  organlarining hujjatlari  davlat  tilida  qabul 
qilinadi  va  e’lon  etiladi.  Muayyan  millat  vakillari  zich  yashaydigan  joylarda 
mahalliy hokimiyat va boshqaruv organlarining hujjatlari davlat tilida va mazkur 
millat tilida e’lon qilinadi.  
Bu 
modda 
ham 
katta 
ijtimoiy-siyosiy 
ahamiyatga 
ega 
bo‘lgan 
moddalardandir. Unda qat’iy ravishda davlat tilida qonunlar va boshqa hujjatlar 
tayyorlanishi  ko‘rsatilgan.  Bu  bizga  ham  tegishli.  Misol  uchun,  xususiy  korxona 
ochmoqchimiz,  uning  nizomi,  bayyonnoma,  buyruq  va  muhrlari  albatta  o‘zbek 
tilida bo‘lishi kerak. ... 
 
1993 - yil. ________.

Download 1,94 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   106   107   108   109   110   111   112   113   ...   135




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish