osteomalacia- mineral moddalar almashinuvining buzilishi ; asosan suyak to‘qimasining shikastlanishi bilan o‘tib , suyaklar yumshab va qiyshayib qoladi. myomalacia-mushaklarning yumshashi
cephalo-bosh cephalalgia-bosh og‘rig‘i.
cephalohaematoma-chaqaloq boshining ”qon o‘smasi”, kalla suyaklarining tashqi yuzasi bilan suyak usti pardasi qon quyulishidan hosil bo‘ladi.
encephalo(n)-bosh miya
encephalopathia-bosh miyaning yallig‘lanishiga aloqador bo‘lmagan shikastlanishini ifodalaydigan jamlovchi termin.
encephalographia- oldinda kontrast modda yuborib , bosh miyani rengen nurlari bilan tekshirish metodi.
encephalon- organizmning barcha funksiyalarini boshqarib turadigan regulyator: oldingi miya , o‘rta miya, ortqi miya , uzunchoq miyadan tashkil topgan. encephalocele- miya churrasi ;kallaning muqsonli joyidan miya moddasining tug‘ma yoki bo‘rtib chiqishi .
megalo(s)-katta
hepatomegalia-jigarning haddan tashqari kattalashishi. macroscopicus - “asbobsiz” ko‘rish
megaloblasti- yetilmagan yadrosi bor qizil qon hujayralari.
megacolon- odam yo‘g‘on ichagining qisman yoki boricha kattalashuvi. megalosplenia- taloqninh haddan ortiq katta bo‘lishi ; ko‘pincha qon kasalliklarida paydo bo‘ladi.
megalocephalia- miyaning bir me’yorda tekis (proportsional ) bosh istisqosiz kattalashuvi.
megalocytus- bir tekis toq bo‘yalgan anomal eritrotsit ( mas; xavfli kamqonlikda uchraydi )
meso(s)-o’rta
mesaxon- akson joylashadigan shvani hujayralarining qarama-qarshi qirralari yaqinlashishi natijasida hosil bo‘ladigan ikki qavatli parda.
mesaortitis – aorta devorining ( o‘rta va tashqi qavatlarining ) yallig‘lanishi. mesarteriitis – arteriya devoir o‘rta qavatining yallig‘lanishi.
mesenterium – ( mezenteriy,ichak tutqich ) qorindagi har bir a’zo oyoqchasini qoplab qorin devoriga biriktirib turadigan qorin pardasining burmasi. mesenchyma – pusht biriktiruvchi to‘qima.
mesoadenitis ( mezenterint )- bolalik va yoshlik davrida uchraydigan ichak tutqichlar limfatik bezlarining yallig‘lanishi.
mesovarium –tuxumdon tutqichi; bachadon serbar boylamining orqa yadrosi qismi. mesogastrium – qorinning o‘rta qismi , me’da tutqichi.
mesoderma (mesoblastys)- pusht o‘rta yaprog‘i yoki blast. mesocolon –yo‘g‘on ichak tutqichi.
mesosalpinx- bachadon nayi tutqichi, bachadon serbar boylamining qismi. mesencephalon – bosh miyaning Varoli ko‘prigi va oraliq miya o‘rtasida joylashgan qismi.
micro(s)-kichik
microscopium- ko‘z bilan bevosita tekshirib bo‘lmaydigan mayda narsalarni ko‘rish uchun ishlatiladigan optik asbob.
microcythaemia-qonda mayda qon tanachalari bo‘lishi .
microelementa- o‘simlik va hayvonlar organizmida juda kam miqdorda bo‘ladigan kimyoviy elementlar.
microchirurgia(micrurgia) - (hujayralarning mikroskop xirurgiyasi)- tsitologik tekshiruvlarda metodik usullar majmuasi. Shu usullar bilan hujayrada har xil operatsialar o‘tkaziladi: dorilar yuboriladi,hujayraning tarkibiy qismlarini kesib olib tashlanadi yoki boshqa joyga o‘tkaziladi, hujayra kesiladi, igna sanchiladi. 11.oligo(s)-kichikroq
oligaemia-qon miqdorining kamayishi
oligophrenia- sababiga ko‘ra har xil tug‘ma esi pastlik va rivojlanmay qolishidan iborat kasalliklar guruhi
oliguria – buyraklar ajratadigan siydik miqdorini kamayishi. 12.phobia-qo‘rqish
cancrophobia-xavfli o‘sma(rak) kasalligiga yo‘liqib qolish vahimasi( qo‘rqish). cremnophobia – pastlikdan qo’qish.
megalophobia – normaga nisbatan kattalashib ketishdan qo’rqish . obezophobia – semizlikdan qo’rqish.
plegophobia – shol bo’lishdan qo’rqish.
Qism
1.myce(s)-zambrug‘
mycosis-odam va hayvonlarning zamburug‘li kasalliklari dermatomycosis-terining zamburug‘li kasalligi 2.mneme(mnesia-)-xotira
mnemastenia-xotira kuchsizlanishi. amnesia-xotiraning yo‘q bo‘lishi. 3.tropos-yo‘nalish
4.topo(s)-joy topalgia-joy og‘rig’i.
topophobia- joydan qo’rqish 5.rrhagia-qon oqishi
haemorrhagia-qon tomir devori buzilishi natijasida undan qon oqishi, gavda bo‘shliqlariga va to‘qimaga qon quyilishi.
6.rrhaphia-tikish gastrraphia-me’dani tikish
angiorrhaphia-qon tomirni tikish enterorhaphia-ichakni tikish 11.gyne-ayol
gynaecologia-ayollar jinsiy kasalliklarini o‘rganadigan fan . gynaecomastia- erkaklar ko‘rak bezlarining kattalashishi.
12.pyr-issiq amidopyrinum-amidopirin
pyrogenesis-tana haroratining ko‘tarilishi 13.chroma-rang
achromatopisia-rangni ko‘rmaslik. chromatodysopia-rangni ko‘rishni buzilishi
chromatinum- DNK va gistonlar tarkibiga kiradigan murakkab oqsil;yadro hujayralarining asosiy bo‘yoqlar bilan yaxshi bo‘yaladigan moddasi. chromatophori- sitoplazmasida ko‘p miqdorda pigment donachalari bor hujayralar. chromoproteida- murakkab oqsillar; oqsilning rangli prostetik gruppa bilan birikmasi.
chromosomata- hujayra yadrosining ipsimon, o‘z-o‘zidan paydo bo‘ladigan murakkab taxassuslashgan , irsiyat faktorlari(genlar)ni chiziq tarkibida tutgan struktor elementlar.
Qism
steno(s)-stenia- kuch
asthenia-umumiy holsizlik; astenik sindrom- jismoniy va aqliy ishga qobiliyatning uzoq vaqt yo‘qolishi yoki tez charchash va toliqish bilan ifodalanadigan kuchsizlik.
myasthenia-mushaklar kuchsizlanishi va patolagik toliqishi bilan xarakterlanadigan kasallik.
angiasthenia-tomirlar kuchsizlanishi