Davlat pedagogika

E.Z. Usmanova tafakkurning eng muhim tavsifi - bu tafakkur bilan nutqning eng yaqin o‘zaro bog‘liqligidir, deb ko‘rsatib o‘tadi. Muallifning fikricha, u yoki bu fikr qanchalik o‘ylangan bo‘lsa, u so‘zlar orqali, og‘zaki va yozma nutqda shunchalik aniq va mantiqiy ifodalanadi. Aksincha, qandaydir bir fikrning so‘zlar yordamida shakllanishi qanchalik takomillashtirilgan bo‘lsa, shu fikrning o‘zi shunchalik aniqlashadi va anglanilib boriladi. Agar biz o‘quvchilar tafakkurini rivojlantirishni xohlasak - unda ular nutqini o‘stirishimiz, ularning o‘z nuqtai nazarini himoya qilishga o‘rgatishimiz, hatto asoslab bera olishlikka, boshqacha qarashlarni eshita bilishga, unda o‘zining “o‘rinli hissasini qo‘shishga, o‘rinli tanqid qila bilishga, munozaralarga o‘rgatishimiz kerak”⁸.