Давлат органлари қарорлари, мансабДор шахсларнинг ҳаракатлари

 
 
 якка тартибдаги тадбиркор
а.толмасов

---

24
Давлат органлари қарорлари, мансабдор шахсларнинг
ҳаракатлари (ҳаракатсизлиги) устидан маъ му рий судларга шикоят қилиш тартиби
1.4. судга ариза (шикоят) билан
мурожаат қилиш муддатлари
Оммавий ҳуқуқий му но са батлардан келиб чиқадиган низолар бўйича 
судларга мурожаат қилиш муддатлари МСИЮтКда ва бошқа қонунларда 
белгиланган.
Оммавий ҳуқуқий му но са батларни фу қа ролик ҳуқуқий му но са-
батлардан ажратиб турадиган муҳим жиҳати – унда бир тарафда албатта 
ман саб дор шахс ёки давлат бошқаруви органининг қатнашишидир. 
Фуқаролик-ҳуқуқий му но са батларда эса ҳар иккала томонда ҳам 
ўз манфаатларини ҳимоя қилиш мақсадини кўзловчи фу қа ролар, 
мулкдорлар иштирок этишлари мумкин. Маъмурий суд ишларини 
юритишда ман саб дор шахслар хусусий шахс сифатида эмас, балки ўзи 
фаолият кўрсатаётган идора, ташкилотнинг вакили сифатида иштирок 
этади. Шикоятчи низолашаётган хатти-ҳаракат ҳам ушбу шахс то мо-
ни дан ўз хизмат вазифасини бажаришга қаратилган хатти-ҳаракат 
сифатида талқин этилади. Бир сўз билан айтганда, омма вий ҳуқуқий му-
но са батлар ўзида бир тарафда фу қа ро, иккинчи тарафда эса ман саб дор 
шахс (ижро ҳокимияти органи) ўртасидаги маъ му рий-ҳуқуқий му но са-
батлардир.
Ўз бе кис тон Рес пуб ли касининг “Суд ҳуж жатлари ва бошқа органлар 
ҳуж жат ла ри ни ижроси тўғ ри си да”ги Қонуни 861-моддасининг иккинчи 
қисмига мувофиқ суд ижрочисининг қарори устидан қа рор чи қа рил-
ган ли ги ҳақида хабар қилинган кундан эътиборан ўн кунлик муддатда 
суд ижрочиси жойлашган ердаги судга ёки бўйсунув тартибида юқори 
турувчи органга, ман саб дор шахсга шикоят берилади.
Суд шу каби талаблар билан берилган ши ко ят ларни иш юри тув га 
қабул қилиш ва маъ му рий иш қўзғатишдан олдин шикоят бе рув чи лар-
нинг судга мурожаат қилиш ҳуқуқлари бўйича мазкур муддатларга риоя 
қилинган ёки қилинмаганлигини текшириши керак.
Аризалар, ши ко ят лар ва бошқа ҳуж жатлар процессуал муддатлар ўт-
ган дан кейин берилган бўлса, улар тақдим этган шахсларга қай та ри ла ди. 
Шу билан бирга МСИЮтКда ўтказиб юборилган муддатни тиклаш 
имконияти берилган. Бунда аризачи ўтказиб юборилган муддатни 
тиклаш тўғ ри си да илтомоснома билан мурожаат қилиш ҳуқуқга эга. Суд 
илтмосномани қаноатлантириб, ўтказиб юборилган муддатни тиклаши 
ёки рад қилиши мумкин. 

---

25