Davlat inspeksiyasi

3
M U N D A R I J A
Kirish........................................................................4
1. PISA tadqiqoti haqida umumiy ma’lumotlar..............8
2. PISA tadqiqotida matematik savodxonlik ta’rifi..... ..13
3. Matematik mulohaza yuritish va masalalar yechish...17
4. Matematik mazmun...............................................24
5. Topshiriqlarni baholash uchun kontekstlar va 
XXI asrning tanlangan ko‘nikmalari...........................27
6. PISA topshiriqlaridan namunalar...........................30
Uy-joy xaridi............................................................30
Tomchining tushish tezligi........................................33
Kompakt-disklar.......................................................36
Yelkanli kemalar.......................................................40
Sous........................................................................44
Ulkan charxpalak......................................................45
Fudziyama tog‘iga chiqish.........................................47
Velosipedchi Hilola..................................................51
Qaysi mashina?........................................................55
Garaj.......................................................................59
Aylanma eshik..........................................................63
Xotira qurilmasi.......................................................68
Nosoz pleyerlar........................................................71
Muzqaymoq do‘koni.................................................74
To‘kilgan neftning tarqalishi.....................................77
MP3 pleyerlar...........................................................78
Pingvinlar................................................................81
Shamol kuchi...........................................................85
Shashqoldan yasalgan konstruksiya...........................89
Dala hovli................................................................90
DVD disk ijarasi........................................................93
Kabel televideniyesi..................................................95
Gazeta sotish...........................................................97
Mashinada sayr........................................................99
Bo‘y.......................................................................101
Kitobcha tayyorlash...............................................103
Velosipedlar...........................................................104
Minoraning ko‘rinishi.............................................106
Qadamlar...............................................................108
Kubchalar..............................................................110
Foydalanilgan adabiyotlar va elektron resurslar
........111

---

4
kirish
Globallashuv sharoitida shiddat bilan rivojlanib borayotgan davr
davlat va jamiyat oldiga dolzarbligi va qamrovi kun sayin ortib bora-
yot gan zamonaviy talablarni qo‘ymoqda. Olamshumul strategik 
maqsadlarga erishish, yangi marralarni zabt etish, rivojlangan davlatlar 
qatoridan o‘rin olish uchun mamlakatda bilimli, tajribali va zamonaviy 
fikrlaydigan yuksak salohiyatli kadrlar, mutaxassislarning o‘rni beqiyos. 
Bunday raqobatbardosh kadrlarga bo‘lgan ehtiyojni qondirish zamirida 
inson kapitali, sodda qilib aytganda, inson, uning salohiyatini kashf etish 
hamda uni buyuk maqsadlarga erishishga safarbar qilish kabi ulug‘vor 
vazi falar turadi.
1961-yilda ish boshlagan Iqtisodiy hamkorlik va taraqqiyot tashkiloti 
(Organisation for Economic Cooperation and Development – OECD) o‘tgan 
davr mobaynida moliyaviy sohada yuzaga kelgan turli muammolarning 
yechimini topish ustida izlanishlar olib bormoqda. Ayniqsa, yangi 
asr ostonasida ushbu tashkilot negizida dunyo ta’limining asosiy 
bo‘g‘ini bo‘lgan umumiy o‘rta ta’limni rivojlantirish maqsadida PISA 
(The Programme for International Student Assessment) – O‘quvchilar 
savodxonligini baholash bo‘yicha xalqaro dastur ishlab chiqildi. Iqtisodiy 
tashkilotning ta’lim sohasiga murojaat etishining boisi, har qanday 
soha uchun kadrlar maktablarda, oddiy sinfxonalarda ulg‘ayishidir. Shu 
ma’noda OECDdek ulkan tuzilma ham davlatlarning ta’lim tizimiga
qancha mablag‘ sarflayotgani va ular nechog‘li samara berayotgani 
reytingini tuzishga majbur bo‘ldi. Keyinchalik bu tadqiqotga boshqa 
davlatlarning ham qiziqishi ortib, unda qatnasha boshladi.