Давлат (қардош тиллар) тили

таълим шакли, 
метод ва воситалари
нинг аҳамияти катта. Улар ўқувчининг имкониятларини 
юзага чиқариш, билим ва кўникма ва малакаларини кўрсатиб бериш учун 
қулай шарт-шароит яратиб беради. Ўз навбатида ўқувчиларнинг ѐш, 
психологик, физиологик хусусиятлари, билим даражаси, дунѐқарашининг 
кўлами ҳамда уларнинг фаоллиги самарали, илғор, ноанъанавий таълим 
шакли, методи ва воситаларини танлаш, улардан мақсадга мувофиқ 
фойдаланиш учун туртки бўлади. Бунда, албатта,ўқитувчининг ўрни ниҳоятда 
катта, чунки, у ДЦ, ўқув режаси дастури, шунингдек, дарслик, қўлланмаларда 
белгилаб берилган муайян мавзу ҳамда фаннинг ўзига хос жиҳатлари, мавжуд 
педагогик шарт-шароитлар, ўқувчиларнинг ѐш, психологик хусусиятлари, 
уларнинг ҳаѐтий эҳтиѐжи ва қизиқишдан келиб чиқиб, таълим методлари ва 
дарс шаклларини ўзи танлайди. Бунда ўқитувчининг билим ва малака 
даражаси, дунѐқараши, ижодкорлиги, вазиятни баҳолай олиши ҳамда унга 
мувофиқ тезкор ҳаракат қила олиш лаѐқати муҳим ўрин тутади. Демак, 
методлар ўзининг объектив ва субъектив жиҳатларига бўлиб, унинг объектив 

---

54 
жиҳатларида барча дидактик қоидалар, қонунлар ва қонуниятлар, тамойил ва 
таърифлар, шунингдек, мазмун бутунлигининг доимий компонентлари, ўқув 
фаолиятининг шаклларига хос бўлган умумий жиҳатлар акс эца, субъектив 
жиҳатларига педагог шахси ва таълим олувчиларнинг ўзига хос хусусиятлари 
конкрет шарт-шароитларга боғлиқ бўлади.
Методология 
эса тадқиқот манбаини қандай тушуниш, уни ўрганишга 
қандай ѐндашиш, қайси усулларни қўллаш, тадқиқот объекти юзасидан 
умумий назарий, амалий, мантиқий ѐки тавсифий билимлар ҳосил қилиш 
ҳақидаги таълимот. Бошланғич мактаб ўқув режасида олтита асосий 
методология мавжуд:
1. Суҳбат ва мунозара 
Бу методология ҳар қандай каррикула учун 
асосий ҳисобланади. Бу методология орқали ўрганиш асосан тажриба ва 
мулоқот орқали амалга ошади.