Dasturlash tillari va axborot-kommunikatsiya texnologiyalari 1-semestr

3.1.3 Ma’lumot turlari 
Ma’lumot turlarini va ma’lumot tuzulmalarini aniqlash uchun yetarli imkoniyat 
mavjudligi  o‘qiy  olish  uchun  yana  bir  yordam  hisoblanadi.  Misol  uchun  aytaylik 
raqamlangan ma’lumot  ko‘rsatchik uchun ishlatiladi, chunki tilda mantiqiy tipi yo‘q. 
Shunga o‘xshagan tillarda bizda quyidagicha faqat 1 topshiriq bo‘lishi mumkin. 
 
timeOut = 1 
 
Bu  yerda  bu  holat  ma’nosi  aniq  emas.  Agar  tilda  mantiqiy  tipi  bo‘lsa  biz 
quyidagiga ega bo‘lamiz. 
 
Timeout=true 
 
Bu esa ancha tushunarlidir. 
3.1.4 Dizayn sintaksisi 
Dastur o‘qilishida tildagi elementlar sintaksis va forma muhim ta’sir ko‘rsatadi. 
Sintaksis loyihalar: 
•
 
Muhim so‘zlar. Dastur ko‘rinishi va dastur o‘qilishida  tildagi muhim ya’ni kalit 
so‘zlar kuchli ta’sir ko‘rsatadi. Ayniqsa eng muhumi qurulma nazoratida shakl 
berish  usuli  turadi.  Ba’zi  tillar  guruhlarini  tuzish  uchun  maxsus  so‘z  yoki 
belgilar  juftlaridan  foydalangan.  S  va  uning  avlodlari  murakkab  holatlarni 
belgilash uchun qo‘shtirnoqdan foydalanilgan. Har bir til qiynaladi, chunki sinf 
holatlari  1  xil  yo‘l  bilan  tugatiladi  va  bu  esa  qaysi  guruh  qachon  tugatilganini 
aniqlashga  qiyinchilik  tug‘diradi.  Fortran95  va  Ada  tillarida  bu  nisbatan 

---

Dasturlash tillari va axborot-kommunikatsiya texnologiyalari                                                              1-semestr
 
 
16 
 
osonroq  chunki  har  bir  guruh  yopilishida  alohida  sintaksis  belgidan 
foydalaniladi. 
Boshqa  bir  muhim  narsa  bu  dasturda  o‘zgaruvchi  sifatida  til  maxsus  kalit 
so‘zlaridan  foydalanish  imkoniyati  mavjudmi  yoki  yo‘q.  Bunda  dastur  natijasi 
adashtiruvchi bo‘lishi mumkin. 
•