Dasturlash I” fanidan 1-ma’ruza bo`yicha mustaqil topshiriqlar

cin ob’yekti

cin ob’yekti klaviaturadan qiymat kiritilib, Enter tugmasi bosilgunga qadar dasturni kutish holatida ushlab turadi. Klaviaturadan kiritilgan belgilardan iborat qiymat avtomatik tarzda o`zgaruvchi turiga o`tkaziladi.

cin>>variable; // cin dan variable ga

cout<< “Marhamat”; // marhamat dan cout ga

Bitta operator yordamida birdaniga bir necha qiymat kiritish imkoni ham mavjud:

cin >> x1 >> x2 >> x3;

Bu yerda x1, x2, x3 – o`zgaruvchilar. Bu operator uchta qiymatni birdaniga x1, x2 va x3 o`zgaruvchilarga ta’minlab beradi.

4. 
   “>>” va “<<” belgilari
   

“>>” va “<<” belgilari mazmunan o`zaro qarama-qarshi amallarni bildiradi. “>>” belgi ma’lumotlar cin dan o`zgaruvchiga qarab, “<<” belgisi esa, o`zgaruvchidan cout ga qarab harakatlanishini ifodalaydi.

5. 
   Ismlar;
   

Ismlar – dasturning o`zgaruvchilar, funksiyalar va shu kabi boshqa elementlarning nomlaridir.

Ilgari 2.3-listngda ko`rganimizdek, main, number1, number2, number3 va hokazolar dasturda ishlatiladign ob’yektlaring nomlaridir. Dasturlash terminologiyasida bu nomlar identifikatorlar (ismlar) deb nomlanadi. Barcha ismlar quyidagi qoidalarga binoan tuzilishi kerak:

• 
  ism – bu harflar, raqamlar va tag chiziq belgilarining ketma-ketligidir;
  
• 
  ism harf yoki tag chiziq bilan boshlanishi mumkin, raqam bilan boshlanishi mumkin emas;
  
• 
  ism maxsus vazifali so`z bo`lishi mumkin emas (C++ tilining maxsus vazifali so`zlar ro`yxati ilovada keltirilgan);
  
• 
  ismlar ixtiyoriy uzunlikda bo`lishi mumkin; C++ kompilyator ularni dastlabki 31 tagacha belgi bilan farqlaydi.
  

Masalan, area va radius ism bo`la oladi, lekin 2A va d+4 yozuvlari ism emas, chunki ular yuqoridagi qoidalarga binoan yozilmagan. Noto`g`ri ismlarni kompilyator tan olmaydi va sintaksis xatolik to`g`risida xabar chiqariladi.

Eslatma: C++ da ismda ishlatiladigan katta va kichik bir xil harflar farqli hisoblanadi. Masalan, area, Area va AREA so`zlari har xil ismlarni bildiradi.