Дастурлаш асослари

Амалий чалкашлик қонуни:
Завод жѝнатишни эсидан чиқариб қѝйган 
деталь маҳсулот ҳажмининг 75% ни ташкил қилади. Текшириб кѝрсангиз завод 
нафақат жѝнатишни унутганлигига, балки ҳали уни тайѐрлаш учун 50% ҳам вақт 
сарфламаганлигига осонгина ишонч ҳосил қиласиз. Оқибат: 
1. Агар айнан шу юк машинасини кутаѐтган бѝлсангиз, юк машинасида бир 

---

175 
кунда келадиган юк беш кун кечикади. 
2. График бѝйича келиши керак бѝлган маҳсулотлар муддатига кѝзда 
тутилмаган ушланиб қолишлар учун икки ҳафта қѝшинг ва энг кѝзда тутилмаган 
ушланиб қолишларнинг кѝзда тутилмаганлиги учун ҳам яна икки ҳафта қѝшинг. 
Вышковский теоремаси:
Ишлаб чиқарувчи маҳсулот етказиб берувчи ѐки 
харидорникидан фарқ қиладиган ѝз ѝлчов қийматларидан фойдаланади ва уни 
маҳсулот етказиб берувчи ѐки харидорнинг ѝлчов бирлигига кѝчирганда албатта 
ишлаб чиқарувчиники ортиқ чиқади. 
Снейф тенгламаси: 
1. Н тенгламали масалада ҳар доим Н+1 та номаълумлик бѝлади. 
2. Ҳамма усулларни синаб, биронтаси ҳам маъқул келмайди дейишингиз 
билан, бошқа ҳамма одамлар оддийгина ечимни топишади. 
Микш қонуни:
Агар арқоннинг битта учи бѝлса, демак унинг бошқа учи ҳам 
бор. 
Компьютер дастурлаштириш қонуни: 
1. Ҳар қандай ҳаракатдаги дастур эскириб бѝлган. 
2. Ҳар қандай дастур қимматга тушади ва кѝзда тутилганидан кѝп вақт талаб 
қилади. 
3. Агар дастур тѝла мувофиқлаштирилган бѝлса, уни тѝғрилаш керак бѝлади. 
4. Ҳар қандай дастур компьютер хотирасини тѝла эгаллашга ҳаракат қилади. 
5. Дастурнинг қиймати унинг фойдалилик вазнига тѝғри пропорционалдир. 
6. Дастурнинг мураккаблиги дастурчининг қобилиятидан ошиб кетмагунча 
ортиб бораверади. 
Дастурлаштириш бўйича Трумен постулатлари
:
1. Энг қѝпол хато дастур ишлаб чиқаришда энг ками ярим йил 
ишлатилгандан сѝнг аниқланади. 
2. Ўрни алмаштирилиши умуман мумкин бѝлмаган дискларни албатта
аралаштириб юборишади. 
3. Агар дастлабки информациянинг тозалигини назорат қилиш учун масъул 
одам тайинланган бѝлса, шу назоратдан нотѝғри информацияни ѝтказиб юбориш 
усулини ѝйлаб топадиган аҳмоқ топилади. 
4. Айтиб бѝлмайдиган сѝзлар – бу шундай тилки, ҳар бир дастурчи уни 
мукаммал билади.