Darsning shiori Yetti o`lchab bir kes

2. O’tilgan darsni takrorlash
O’tilgan mavzu tarqatma materiallardagi savollarga javob berish orqali takrorlanadi.
3. YANGI MAVZU BAYONI
1 m
1 m
1 m
Kubning qirrasi 1 m. U qirrasi 1sm bo`lgan
kubchalarga ajratildi. Jami kubchalar yonma- yon
qo`yilsa qanday o`lchamdagi to`g`riburchakli paralle –
lepipid hosil bo`ladi?
B
C
D
A
a
b
c
A
B
C
D
Kitob javoni, g`isht va gugurt, choy, konfet qutilar , sinf xonasi... to`g`ri burchakli
parallelepiped
haqida tasavvur beradi.
35-
rasm
35-rasmda to`g`ri burchakli parallelepiped tasvir-
langan.U 6 ta to`g`ri to`rtburchak bilan chegaralangan
.Ular to`g`ri burchakli parallelepiped
yoqlari deyiladi.A BCD va A B C D, ADD A va
BCCB , ABBA va DCCD -qarama-qarshi yoqlar deyiladi.
To`g`ri burchakli parallelepipedning qarama-qarshi yoqlari o`zaro teng.
ABCD va ABC to`g`ri to`rtburchaklar
to`g`ri burchakli parallelepipedning
asoslari qolgan yoqlari esa yon yoqlari deyiladi.
Yoqlarning kesishishidan hosil bo`lgan kesmalar
to`g`ri burchakli parallelepipedning qiralari deb ataladi.
Qirralar kesishgan nuqtalar to`g`i burchakli parallelepipedning uchlari deyiladi.
To`g`ri burchakli parallelepiped 6 ta yoq 12ta qirra 8 ta uchga ega.
Bitta uchdan chiquvchi 3 ta qirra to`g`ri burchakli parallelepipedning o`lchamlari bo`yi(a) eni (b) va balandligi (c)bo`ladi. (35-rasm)
To`g`ri burchakli parallelepiped barcha yoqlari yuzining yig`indisi uning sirti yuzasini tashkil qiladi
To`g`ri burchakli parallelrpiped
sirt yuzi
S=2ab +2ac +2bc=2(ab+ac+bc)ga,
qirralari uzunliklari
esa
L=4(a+b+c) ga teng
.
Hamma qirralari o`zaro teng bo`lgan
to`g`ri burchakli parallelepiped kub deyiladi
. Kubning hamma yoqlari kvadratdir.
Qirrasi a ga teng bo`lgan sirti yuzi
S=6a² ga teng.
Barcha qirralari uzunliklari yig`indisi esa
l=12a
formulaga ko`ra hisoblanadi.
36-rasmda to`g`ri burchakli parallelepiped
va kubning yoyilmalari ko`rstilgan.
ab
ab
ac
bc
ac
bc
a²
ab
ab
a
36-rasm