Darsning mavzusi: Transport vositalarining ixtiro qilinishi

06.12.2022. TARIXDAN HIKOYALAR
27-dars

5 - A

Darsning mavzusi: Transport vositalarining ixtiro qilinishi
Darsning maqsadi:
Ta’limiy: O`quvchilarga transport vositalarining yaratilishi haqida bilimlar berish.
Tarbiyaviy: O`quvchilarni transport sanoatini rivojlantirish ruhida tarbiyalash
Rivojlantiruvchi: Transport vositalariga bo`lgan qiziqishni oshirish uchun ularning
taraqqiyotdagi ahamiyati to`grisida ma’lumot berish
Dars turi: aralash
Dars uslubi: og`zaki
Dars usuli: ”Kichik ma’ruza”, hikoya, matn bilan ishlash, ”Kim tez javob beradi” o`yini, guruhlarda ishlash
Dars jihozi: dunyoning siyosiy xaritasi, daftar, doska, bo`r.
Darsning texnologik xaritasi:
I.Tashkiliy qism 3 daqiqa
II.Uy vazifasini tekshirish 10 daqiqa
III.Yangi mavzu mazmunini yoritish 12 daqiqa
IV.Yangi mavzuni mustahkamlash 14 daqiqa.
V.O’quvchilarni baholash 4 daqiqa.
VI.Uyga vazifa berish 2 daqiqa.
Darsning borishi:
I.Tashkiliy qism. O’quvchilar bilan salomlashish,davomadni aniqlash, sinfda ishchi muhitini yaratish, dunyoda va O`zbekistonda yuz bergan muhim yangiliklardan qisqacha xabarlar berish.
II.Uy vazifasini takrorlash: ”Kim tez javob beradi” o`yini
Savollar:
1.Dastlabki mehnat qurollari nimadan yasalgan?
J: Toshdan.
2.Angliyada ishlab chiqarish texnikasining rivojlanishiga ta’sir ko`rsatgan omil.
J: XVIII asrga kelib Angliyada mahsulot ishlab chiqarishning ortishi.
3.Angliyada dastlabki ixtiro sanoatning qaysi tarmog`ida yaratildi?
J: To`qimachilik.
4.Jon Key nimani ixtiro qildi?
J: Dastlabki to`quv dastgohini.
5.Ip yigiruvchi mexanik urchuqni kim ixtiro qilgan?
J: Jeyms Xargrivs.
6. Jeyms Xaegrivs o`z ixtirosiga nima uchun “Jenni” deb nom berdi?
J: Qizining ismi Jenni edi.
7.Edvart Kartrayt nimani ixtiro qilgan?
J: To`quv dastgohini.
III.Yangi mavzu bayoni:
Yangi mavzu yuzasidan kompyuter va proyektor yordamida texnikaga oid rasmlar (zavod, fabrikalardagi dastgohlar va oddiy uy sharoitida qo`llaniladigan asboblar) yoki slayddan foydalangan holda ”Kichik ma`ruza” qiladi. Bunda transport vositalarining yaratilishi, ularning takomillashuvi va hozirgi kundagi holati inson hayotiga ta’siri haqida, transport vositalarining takomillashishidan ko`zlangan maqsad haqida tushuncha beradi.
Vaqtlar o`tishi bilan konstruktor va ixtirochilar bug` mashinasidan boshqa sohalarda ham foydalanishga harakat qildilar.1806-yilda Robert Fulton birinchi paroxodni yasadi, 1814-yilda esa Jorj Stefenson birinchi parovozni yaratdi, Rus olimi A.F. Mojayskiy birinchi samolyotni yaratdi
O`zbekiston ham bugungi kunda samolyotsoz davlatlar sirasiga kiradi.
IV.O`tilgan mavzuni mustahkamlash:
O`quvchilar guruhlarga bo`linadi va ma’ruzadan olgan bilimlarininsinash maqsadida quyidagi savollar bilan murojaat qilinadi:
1-guruhga: Samolyot qanday yasalgan?
2-guruhga: Paroxodning yaratilishi vauning taraqqiyotga ta’siri qanday?
3-guruhga: Parovoz va temir yo`llar qurilishi haqida nimalarni o`rgandingiz?
4-guruhga: Transport vositalarining hozirgi kundagi taraqqiyoti to`g`risida ma`lumot bering.
Atamalar mazmuni ustida ishlash
V.Dars yakunlarini chiqarish.
1. Mavzuga doir asosiy tushunchalarni qisqacha takrorlash.
2. O`quvchilar bergan savollarga javob berish.
3. Baholarni e`lon qilish.
VI.Uy vazifasini tushuntirish.
1. Mavzu oxirida berilgan savol va topshiriqlar bilan ishlash.
2. Darslikdagi”O`zingizni sinang”ruknini daftarga ko`chirib to`ldirib kelish.
3. Darslikda berilgan mustaqil ish topshiriqlarini bajarib kelish
4.”Axborot”, “Davr” ko`rsatuvlaridan yangiliklar eshitib kelish.
O’IBDO’