Darsning maqsadi: Piyoz gomogenatini tayyorlash, dnkni etanol tasirida cho’ktirish va dnkni eritmadan ajratib olish usullari bilan tanishish dnkni ajratish

---

Darsning maqsadi: 
Piyoz gomogenatini tayyorlash, DNKni etanol tasirida 
cho’ktirish va DNKni eritmadan ajratib olish usullari bilan tanishish.
DNKni ajratish. 
O’tkaziladigan tajriba yordamida qurollanmagan ko’z bilan 
nuklein kislotalarni ajratishning oddiy va tezkor usuli amalga oshiriladi.
 
Kerakli materiallar:
piyoz; shisha qum; ohak; etanol; xovoncha; mufel pech; 
tarozi; 5% NaCl; etil spirti yoki izopropilen spirti muzlatilgan holda, hech bo’lmasa 
yuzi muzlatilgan bo’lishi maqsadga muvofiqdir; shisha voronka; bir martalik qog‘oz 
salfetka; yog‘och tayoqcha; disstillangan suv; shisha stakan, kimyoviy probirkalar. 
Piyozdan DNK ni ajratish:
Ishni bajarish tartibi. 
1.Taxminan 20 gramm sariq piyozni kesib oling.
2. Va taxminan 20 gramm kislota bilan yuvilgan qum va ohak qo’shiladi.
3. Mayda Shilimshiq holatga kelguncha maydalanadi. 
4. 10 gramm NaCl ni tortiladi. 100 ml suvda tuzni eritib oling. Piyoz gomogenati 
bilan stakanga 30 ml eritma qo'shing. 60
o
C haroratda 5 daqiqa davomida 
aralashtiring. 
10-LABORATORIYA MASHG’ULOTI 
PIYOZ VA BUKKAL EPITELIYDAN DNK NI AJRATISH 

---

5. Doka yordamida suyuqlik qismi filtratdan ajratib olinadi. 
6. Etanolni stakanning yon tomonidan asta-sekin quying. Shunda hujayra ekstrakti 
eritma ustki qatlamiga chiqadi, DNK eritma tagigiga cho’kmaga tushadi. 
7. Eritmadan DNKni chiqarib olish uchun aralashtiruvchi tayoqchadan foydalaning. 
Tayoqcha eritma cho’kmasida sekin buraladi. Ehtiyot bo’ling suvli va etanolli 
qismlarni aralashtirib yubormang. 

---

8. DNKni 95% etanol bo'lgan probirkaga o'tkazing. Natija asosida xulosangizni 
yozing! 
A. Mashg’ulot davomida olingan xulosalar: 
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
______________________________ 
B. Laboratoriya ishi bo’yicha nazorat savollari: 
1.Piyozning qaysi qismida DNK ajratib olinadi? 
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
____________________ 
2.Piyozdan DNK ni ajratib olish jarayonida ishlatilgan asbob va reaktivlarni 
sanang. 
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
____________________ 
Talabaning ism familiyasi 
_____________________________________________________ 
Guruhi ___________________
Sana: _____________________________