Darslik tushunchasi. Darslik tuzishda qo`llanadigan prinsiplar

dastur asosida

• Shu nuqtai nazaridan, 1997 yilda qabul qilingan O’zbekiston Respublikasining “Ta’lim to’g’risida’’gi Qonuni, ”Kadrlar tayyorlash milliy dasturi” hamda O’zbekiston Respublikasi Vazirlar mahkamasining 1998-yil yanvarda qabul qilingan “Uzluksiz ta’lim tizimini darsliklar va o’quv adabiyotlar bilan ta’minlashni takomillashtirish to’g’risida”gi qarori muhim ahamiyatga ega. So’nggi yillarda bir qator yangi darsliklar yaratildi

darsliklar rivoji

o’qish

o’qish

tabiatshunoslik

milliy

Vatan

odobnoma

Darslik yaratishda hissa qo’shgan olimlar

Saidrasul

Shokirjon

Abdurauf

Muhammad

Munavvarqori

Mahmudxo’ja

Abdulla

Sadriddin

Professor K. Yusupov

• biz “eski” deb tahqirlab kelgan maktablarimiz-u madrasalarimizning olamshumul tajribalari borki, ularni o’rganib, milliy maktab tizimiga joriy qilish xalq maorifimizga yangicha nufuz va kuch-qudrat bag’ishlaydi, degan ekan. Shunday ekan, o’zbek xalqining o’ziga xos xususiyati, tarixiy-ijtimoiy , madaniy -maishiy Шундай экан, ўзбек ahvoli , urf-odatlari an’anasi , xalq og’zaki ijodi , adabiyoti va san’ati , me’yoriy yodgorliklari, qolaversa Turkiston maktabchiligidagi ta’lim- tarbiya tizimi, xalq ziyolilari tomonidan yaratilgan kitoblar , ularning yozuvi , tili va dini kabi darsliklar ham xalqning ma’naviy mulkidir.

darslik to’g’risida tushuncha

• “Darslik –DTS , o’quv dasturlari , uslubiyati va didaktik talablari asosida belgilangan milliy istiqlol g’oyalari singdirilgan , muayyan o’quv fanining mavzulari to’liq yoritilgan , tegishli fanning asoslarini mukammal o’zlashtirishga qaratilgan davlat nashridir”.

qo’lyozma va darsliklar

• Sharqda , xususan Furot va Dajla daryolari oralimda “ qo’llanma” va “darslik” vazifasini o’tagan .Qadimda yashagan qadimgi xalqlar sopol taxtachalarga bitgan matn qoldiqlari topilgan.

darslik yaratish tamoyillari

• Darslik yaratishda didaktik va metodik tamoyillar to’g’risida fikr yuritilar ekan, darslikda qayd etilgan ilmiy –nazariy tushunchalar , ta’rif , qoida, dalillar va ularga tegishli misollar ilmiylik tamoyili asosida amalga oshiriladi. Darslikda tushuncha, ilmiy dalil, faraz , nazariya, ta’riflarning ma’lum mantiqiy tizimda izchil bayon qilinishi ta’limning muntazamligi va izchillik tamoyiliga amal qilishdir. Mazkur tamoyil mohiyatini “Alifbe” darsligi misolida , uning taraqqiyot va o’rganilishi nuqtai nazaridan ko’rib chiqsa bo’ladi. Ya’ni maktabning madrasadan ajralib chiqishi, boshlang’ich sinflar uchun alohida o’qituvchilar tayyorlanishi , o’qish va yozishni eski “Hijjalama” yo’li bilan emas, balki yangi “Alifbo” kitoblari vositasida o’rgatishni maqsadga muvofiq deb hisoblaydi.