Дарслик тошкент – iqtisodiyot – 2019

6.
 
Ўзбекистон Республикасининг ЖСТга аъзо бўлиш истиқболларини 
характерлаб беринг?
 
7.
 
Кейинги йилларда ташқи савдо соҳасида рўй бераѐтган ўзгаришларни 
кўрсатиб беринг.
 
8.
 
Республикамизнинг экспортга йўналтирилган иқтисодий ривожланиш 
моделини танлаши ташқи савдони ривожланишига қандай таъсир кўрсатишини 
тавсифлаб беринг.
 
 
 

---

64 
4-БОБ. ХАЛҚАРО ИШЧИ КУЧИ МИГРАЦИЯСИ 
§ 4.1. Жаҳон хўжалигида инсон ресурслари. Бандлик ва ишсизлик 
Жаҳон иқтисодиѐтида демография аҳоли сонининг ҳаракати ва меҳнат 
ресурслари билан шуғулланувчи фан бўлиб, у ижтимоий, иқтисодий, биологик 
ва географик омиллар асосида аҳоли таркибини, динамикасини, шунингдек, 
жойлашуви ва кўчишининг умумий қонуниятларини ўрганади. Шулар асосида 
турли мамлакат ва минтақаларда аҳоли сонининг ўзгаришлари, истиқбол даври 
учун тахминлар ишлаб чиқилади. Демографик статистикада туғилиш 
коэффициенти (ҳар 1000 кишига туғилганлар сони), ўлим коэффициенти (ҳар 
1000 кишига ўлганлар сони), никоҳ коэффициенти, табиий ўсиш 
коэффициенти, яъни туғилиш ва ўлим коэффициенти ўртасидаги фарқлар каби 
кўрсаткичлардан кенг фойдаланилади. 
Туғилиш ва ўлим натижасида аҳолининг узлуксиз янгиланиш жараѐни 
давом этади ва у аҳолини такрор ишлаб чиқариш деб номланади. Бу жараѐн эса 
икки тушунча билан, яъни аҳолининг табиий қўшимча ўсиши ва авлодлар 
алмашуви билан боғлиқдир. У ѐки бу аҳоли динамикасини ўрганишнинг энг 
оддий усули - бу унинг йиллик қўшимча ўсишини аниқлашдан иборат. Йиллик 
қўшимча ўсиш коэффициенти - бу мазкур йил давомида (яъни икки кетма-кет 1 
январь орасида) аҳолининг ўртача арифметик қўшимча ўсишидир. 
Йиллик қўшимча ўсиш коэффициенти: