Дарслик тошкент – iqtisodiyot – 2019

Европа тиклаш ва тараққиѐт банки (ЕТТБ) – 
ўз фаолиятини 1991 йили 
бошлади, унинг таъсисчилари 34 мамлакат ҳисобланади. ЕТТБнинг асосий 
вазифалари лойиҳаларни молиялаштириш ва кредитлаш, хусусий капитал 
қўйилмаларга кафолатлар бериш, иқтисодиѐт тузилишини қайта қуриш 
юзасидан тавсиялар ишлаб чиқариш.
Европа эркин савдо уюшмаси (ЕЭСУ) - 
Европадаги қатор етакчи 
саноати ва савдоси ривожланган мамлакатларнинг савдо-иқтисодий ташкилоти 
бўлиб, 1960 йилда Буюк Британия ва Шимолий Ирландия бирлашган қироллиги 
ташаббуси билан Европа Иқтисодий Ҳамжамияти давлатларига посанги 
сифатида ташкил топди. ―Умумий бозор‖га қўшилиши муносабати билан 1973 
йили Буюк Британия ва Дания, 1986 йили Португалия ЕЭСУдан чиқди. Бу 
уюшманинг ҳозирги аъзолари Австрия, Исландия, Норвегия, Швеция, 
Швецария, Финляндия. Котибиятнинг штаб-квартираси Женева (Швейцария) 
шаҳридир. 

---

229 
Жами ижтимоий маҳсулот – 
муайян давр мобайнида жамиятда ҳосил 
қилинган барча истеъмол қийматлари йиғиндиси. Жами ижтимоий маҳсулотни 
айрим кишилар, корхоналар, тармоқлар ва ҳоказоларнинг 1 йил давомида 
яратган маҳсулот мажмуи сифатида таърифлаш мумкин.
Жаҳон баҳоси
— талаб ва таклиф эгри чизиқлари таъсирини ҳисобга 
олган ҳолда миллий нарх кўрсаткичлари таъсирида халқаро савдо марказларида 
ҳосил бўлади. 
Жаҳон бозори
— моддийлаштирилган ва моддийлаштирилмаган 
кўринишидаги 
ижтимоий 
маҳсулотни 
ишлаб 
чиқариш, 
тақсимлаш, 
айирбошлаш ва истеъмол босқичларни ўз ичига олувчи ХИМларнинг 
субъектларини (миллий ва ҳудудий иқтисодиѐтлар, халқаро ташкилотлар ва 
корпорациялар) ўзаро иқтисодий таъсирланишидаги глобал муҳитидир. 
Жаҳон валюта-молия тизими (ЖВМТ)
— халқаро иқтисодий 
муносабатлар доирасида узоқ давом этган эволюция ривожланиш босқичлар 
натижасида шаклланган ва давлатлараро битимлар орқали мустаҳкамланган 
валюта муносабатларини ташкил этишдаги кўринишдир.