Darslik toshkent – 2018 AsatullaevX., Allaberganov Z., Iqtisodiy ta’limotlar tarixi. Darslik. T.:, 2018, bet

Muhokama uchun savollar:

1. 
   “Qiyosiy ustunlik” nazariyasining mohiyati nima?
   
2. 
   K.Marksning bazis va ustqurma konsepsiyalarini qanday tushunasiz?
   
3. 
   K.Marks “qiymat”, “qo’shimcha qiymat” kategoriyalarini qanday talqin etadi?
   
4. 
   K.Marks bo’yicha qo’shimcha qiymat ishlab chiqarish mexanizmini ko’rsatib bering?
   
5. 
   K.Marks absolyut renta deganda nimani tushunadi?
   

XI-BOB. MARJINALIZM IQTISODIY TA’LIMOTI.
11.1.Marjinalizm va me’yorli foydalilik nazariyasi.
XIX asrning 70-yillariga kelib klassik siyosiy iqtisod o’rniga iqtisodiy fanda yangi sub’ektiv yo’nalish vujudga keldi va iqtisodiy fan taraqqiyotida katta o’zgarish yuz berdi. O’sha davrda iqtisodiy jarayonlarni tahlil qilishga yangicha sub’ektiv yondashuvga asos solgan (bir-biridan mustaqil holda) uch iqtisodchining asarlari birdaniga vujudga keldi. Ular ingliz iqtisodchisi Stenli Jevons (1835–1882), avstriyalik Karl Menger (1840–1921), Shveytsariyada yashagan frantsuz Leon Valras (1834–1910). Ularning tahlili asosida ne’matlarni ishlab chiqarish jarayoni (taklif) emas, balki talabning shakllanishi, tovar va xizmatlarning foydaliligi tadqiqoti yotadi. Sub’ektiv yo’nalish vakillarining tadqiqotidagi asosiy dastak – bu me’yorli (marginal) tahlil bo’lib, mazkur maktabning nomi ham (marjinalizm) shundan kelib chiqqan. F.Vizer, E.Bem-Baverk, A.Marshall, K.Viksell va ko’plab boshqa atoqli iqtisodchilar marjinalizm metodologiyasidan foydalanadilar va uni rivojlantiradilar. Me’yorli tahlil hanuzgacha iqtisodiy fanda keng qo’llanib kelinmoqda.