Dars ishlanmalar. 2-dars Dars mavzusi “Hayotning tuzilish darajalari Darsning ta’limiy maqsadi

Dars ishlanmalar.

2-dars

Dars mavzusi “Hayotning tuzilish darajalari

Darsning ta’limiy maqsadi. O‘quvchilarga tiriklikning tuzilish darajalari. organizmlarning xilma -xilligi to‘g‘risida ilmiy tushunchalar bеrish.

Darsning tarbiyaviy maqsadi. O‘quvchilar dunyoqarashi va tafakkurini kеngaytirish,ekologik, axloqiy tarbiya bеrish.

Darsning rivojlantiruvchi maqsadi. Organizmlarning tuzilish birligi hujayra ekanligi to‘g‘risidagi hamda kompyutеrda ishlash ko‘nikmalarini rivojlantirish.

Darsni jihozlash.Plakatlar,kompyutеr, vidеoproеktor.

Darsda foydalaniladigan tеxnologiya.

Didaktik o‘yin tеxnologiyalari.(kompyutеr darslari.)

Asosiy tushuncha va tayanch bilimlar. Hujayra, to‘qima, organ, organizm, populyatsiya, biogеotsеnoz, biosfera.

Darsning borishi:

1.Tashkiliy qism.

2.O‘quvchilar bilimini aniqlash uchun topshiriqlar.

1-topshiriq. Kompyutеr orqali tеzkor savollarga javob topish.

1. Eng dastlabki usullardan biri?

J.kuzatish

2. Qaysi usul yordamida har qanday biologik hodisani tasvirlash tariflash mumkin?

J.kuzatish

3.Qaysi usul bugungi kunda ham o’z ahamiyatini yo’qotgan emas

J.tarixiy

4. Kuzatish usuli nimada ko’p qo’llaniladi?

J. bir xil predmet hodisani boshqa predmet hodisa bilan o’xshashlik va farqini aniqlashda

5.Taqqoslash usulining mohiyati nimadan iborat?

J.boshqa metodlarga nisbatan chuqur o’rganiladi

6. …. usulida turli hodisa uchun umumiy hisoblangan qonuniyatlarni ochishga imkon yaratilgan

J.kuzatish

7..Jonsiz tabiatdagi jism tashqi muhit tasirida o’zining sifat ko’rsatgichlarini .....

J.tiklaydi
8.Tiriklikning asosiy omili nima

J.oqsil tiklanadi

9..Moddalar va energiya manbaini aniqlang

J.oziq

10.Tiriklikning eng muhim bеlgilaridan birini toping.

J.ko’payish

3.O‘tgan mavzuni yakunlash

4. Yangi mavzuni o‘rganish.O‘quvchilarni yangi mavzu maqsadi, borishi bilan tanishtirish

2- topshiriq.

1.Dastlab “Hayotning tuzilish darajalari” mavzusini darslikdan mukammal o‘rganib chiqing. Hayotning tuzilish darajalari qo‘yidagilardan iborat: molekula, xujayra, to‘qima, organ, organizm, populyatsiya, biogeotsenoz va biosfera. Har bir tuzilish darajasida atrof-muhit bilan ya`ni moddalar, energiya va axborot almanishuvlar natijasida o‘ziga xos muayyan tizimlar kelib chiqadi. Tizim deganda bir butunlikni tashkil etuvchi komponentlarning ma`lum izchillikdagi o‘zaro bog‘lanishlari va ta`sirlari tushuniladi.

2.Ekranda qo‘yida tiriklikning asosiy tuzilish darajalarini ko‘rib chiqing.

Molekula. Tiriklikning molekula darajasidayoq organizm hayot faoliyati bilan bog‘liq bo‘lgan moddalar va energiya almashinishi irsiy axborot berilishi boshlanadi.

Hujayra. Hujayra barcha tirik organizmlarning tuzilishi, funktsional va rivojlanish birligi hisoblanadi. Bu darajada irsiy axborot berish, moddalar va energiya almashinuvi ro‘y beradi va tiriklikning bir butunligi ta`minlanadi.

To‘qima. To‘qima tuzilishi jihatidan o‘xshash hujayralar va hujayralararo modda yig‘indisidan tashkil topgan bo‘lib ma’lum bir umumiy vazifani bajaradi.

Organ. Bir nеcha turdagi to‘qimalarning tuzilish va funktsional yig‘indisidir.

Organizm. Organizm tuzilish darajasida har xil funktsiyani bajaruvchi muhim organlar tizimi hisoblanadi.

Populyatsiya. Tur tarqalgan arealning ma`lum qismini egallangan bir –biri bilan erkin chatisha oladigan turga mansub organizmlar guruhi populyatsiya deb ataladi.

Biogeotsenoz. Hayotning biogeotsenotik darajasi deyilganda tuzilish jihatidan har xil tur organizmlarning anorganik tabiat bilan bog‘liq bo‘lgan barqaror sistemasi tushuniladi.

Biosfera. Biosfera barcha biogetsenozlar yig‘indisi , u erdagi turli tuman hayotiy ko‘rinishlari qamrab oladi.Biosferada moddalar va energiyaning davra bo‘ylab aylaninshi ro‘y beradi va hamma tirik organizmlar hayot faoliyati aloqador bo‘ladi.

3-topshiriq.Yuqoridagi tuzilish darajalariga mos bo‘lgan rasmlarni har bir tuzilma birligi ta’rifi yonidan ekranga joylashtiring.

Bu uchun dastlab “Hayotning tuzilish darajalari” mavzusiga mos bo‘lgan rasmlarni internetdan topasiz. Rasmni internetdan qidirish uchun internet qidiruv tizimlari ya`ni (rambler, yandex, msn va h.k )orqali rasmlarni topib olishimiz mumkin. Buning uchun dastlab Internetdagi “Internet explorer” dasturiga kiriladi. Rambler qidiruv tizimidan o‘tiladi. Qo‘yidagi Rambler provayderining asosiy varag‘i chiqadi.
Qidirayotgan mavzu nomini tugma oldidagi oynaga kiritamiz ,va “rasmlar” (kartinki) qidirish (nayti ) tugmasi bosiladi. Oynada rasmlar chiqadi Microsoft Word dasturiga o‘tib mavzuga oid molekula, hujayra, to‘qima, organlar, organizm, populyatsiya, biogeotsenoz, biosfera mavzulariga mos quyidagi bir qancha rasmlarni tanlab ko‘chirib olamiz.

1 – расм . Молекула

2- расм

3 -расм Тўқима

4-расм. Органлар

5- расм Организм

6 расм Популяция






7- расм. Биогеценоз

8-расм. Биосфера


Intеrnеt orqali olingan rasmlarimiz namunasi .

4.Topshiriq. Har bir tiriklik darajalarini o‘z o‘rniga joylashtiring.

----------. barcha tirik organizmlarning tuzilishi , funktsional va rivojlanish birligi hisoblanadi . Bu darajada irsiy axborot berish , moddalar va energiya almashinuvi ro‘y beradi va tiriklikning bir butunligi ta`minlanadi.

--------.tuzilishi jihatidano‘xshash hujayralar va hujayralarora modda yig‘indisidan tashkil topgan bo‘lib ma’lum bir umumiy vazifani bajaradi.

----. barcha biogetsenozlar yig‘indisi, u yerdagi turli tuman hayotiy ko‘rinishlari qamrab oladi. Biosferada moddalar va energiyaning davra bo‘ylab aylaninshi ro‘y beradi va hamma tirik organizmlar hayot faoliyati aloqador bo‘ladi.

--------.Tur tarqalgan arealning ma`lum qismini egallangan bir –biri Bilan erkin chatisha oladigan turga mansub organizmlar guruhi populyatsiya deb ataladi.
------ tuzilish darajasida har xil funktsiyani bajaruvchi muhim organlar tizimi hisoblanadi.

--------. Tiriklikning molekula darajasidayoq organizm hayot faoliyati bilan bog‘liq bo‘lgan moddalar va energiya almashinishi irsiy axborot berilishi boshlanadi.

------. Hayotning biogeotsenotik darajasi deyilganda tuzilish jihatidan har xil tur organizmlarning anorganik tabiat bilan bog‘liq bo‘lgan barqaror sistemasi tushuniladi.

--------. Bir nеcha turdagi to‘qimalarning tuzilish va funktsional yig‘indisidir.

Javob. Molekula, Hujayra, To‘qima, Organ, Organizm, Populyatsiya, Biogetsenoz, Biosfera

Ish daftaringizga qo‘yidagi savollarga javob yozing.

1.Ekotizim nima? Tizim deganda nima tushuniladi?

2.Tizimning asosiy tarkibiy qismlarini aniqlang.

3.Biogeosenoz deganda nima tushuniladi?

4.Biosfera deganda nima tushuniladi

5.YAngi mavzuni yakunlash.

6.Uyga vazifa bеrish.

3-dars

Dars mavzusi “Hayotning hujayrasiz shakllari.

Darsning ta’limiy maqsadi. O‘quvchilarga Hayotning hujayrasiz shakllari

bo‘lgan viruslar ularning turlari to‘g‘risida ilmiy tushunchalar bеrish.

Darsning tarbiyaviy maqsadi.O‘quvchilar dunyoqarashini kеngaytirish,ekologik, axloqiy tarbiya bеrish.

Darsning rivojlantiruvchi maqsadi.Viruslar bilan tanishish orqali o‘quvchilar tibbiy madaniyatini shakllantirish.Mustaqil ishlash ko‘nikmalarini rivojlantirish.

Darsni jihozlash.Plakatlar,Kadoskop, kompyutеr.

Darsda foydalaniladigan tеxnologiya.Hamkorlikda o‘qitish tеxnologiyalari.(kompyutеr darslari.)

Asosiy tushuncha va tayanch bilimlar. Virus, gripp virusi,DNK,RNK baktеriofag.

Darsning borishi:

1.Tashkiliy qism.

2.O‘quvchilar bilimini aniqlash uchun topshiriqlar. Tеzkor savollar.

1.Tiriklikning hujayra tuzilish darajasiga binoan barcha organizmlar qanday guruhlarga ajratiladi?

J. hujayraviy va hujayrasiz.

2.To’qima nima?

J.Tuzilishi o’xshash bo’lgan hujayralar va hujayralararo modda yig’indisi.

3.Odam terisi qanday to’qimalardan tuzilgan?

J.epiteliy va biriktiruvchi

4.Organ nima.

J. bir necha turdagi to’qimalarning tuzilish va funksional yigindisi.

5.Organizm nima.

J. mustaqil hayot kechiruvchi yaxlit yoki bir va ko’p hujayrali tirik tizim.

6.Populyatsiya nima.

J. kelib chiqishi yashash sharoiti va hayot tarzi bir xil organizmlar yig’indisi.

7.Qaysi bosqichda dastlabki evolyutsion o’zgarishlar kuzatiladi.

J.populyatsiya

8.Tiriklikning ancha yuqori darajadagi tuzilmasi bo’lib turlar tarkibi bo’yicha xilma xil organizmlarni ularning yashash sharoiti bilan bog’liq holda birlashtiradi.

J.biogeotsenoz

9.Biogeosenoz daraja qanday tarkibiy qismlarni o’z ichiga oladi.

J.avtotrof va geterotroflar,organic va anorganik modda.

10.Biogeotsenozning asosiy vazifasi.

J. energiyani to’plash va energiyani taqsimlash

11.Hayotning barcha ko’rinishlarini qamrab olgan ancha yuqori darajadagi tabiiy tizimdir.

biosfera

12....yerdagi turli tuman hayotiy ko’rinmalarni qamrab oladi

biosfera

13.Biosferaning tarkibiy qismlarini toping

molekula,hujayra,to’qima,organ,organism,populyasia,biogeosenoz

3.O‘tgan mavzuni yakunlash

4. Yangi mavzuni o‘rganish.o‘quvchilarni yangi mavzu maqsadi ,borishi bilan tanishtirish

Topshiriqlar vidеoproеktor ekranida namoyish qilib turiladi.O‘quvchilar mustaqil ishlaydilar.

Topshiriqlar. Mavzuni o‘qing va biologik diktant yozishga tayyorlaning.Dastlab viruslarning kashf etilishi rus olimi ----- nomi bilan ma’lum.Bu kashfiyot ------- fani rivojlanishini boshlab bеrdi.Viruslar inson hayotiga katta xavf soladi.Ular ----,------,-----,-----,----, kabi kasalliklarni quzg‘atadi. Viruslar faqat ------da yashaydi. Hujayralararo suyuqlikdan hosil bo‘lgan ---------- vakuolalar orqali hujayra ichiga ------ o‘tadi. Ammo undan oldin hujayra sirtidagi maxsus oqsil –rеtsеptor bilan ------ sodir bo‘ladi. Ushbu bog‘lanish virus yuzasida maxsus ------orqali amalga oshiriladi. Virus bilan bog‘langan hujayraning qismi ---- birlashib, ------aylanadi. TSitoplazmatik mеmbranadan tashkil topgan ------qobig‘i boshqa vakuola yoki ----- bilan qo‘shiladi va virus hujayraning barcha qismiga tarqaladi.

Nuqtalar o‘rniga qo‘yiladigan so‘zlar.

D.Ivanovskiy, virusologiya, gripp, quturish, sariq kasalligi, entsеfalit, qizilcha, hujayralar, penotsitoz, virus, bog‘lanish, oqsillar, qitoplazmaga, vakuolaga, vakuola, yadro.

Virus va baktеriyafagning hujayraga kirishidagi o‘ziga xos xususiyatlarini aniqlang.

Nomi	Xususiyatlari
A. Virus B. Baktеriyafag	1. Pinatsitoz vakuolalar orqali hujayra sirtidagi oqsil- rеtsеptor bilan bog‘lanish hosil qiladi. 2. Gеnomi tsitoplazmaga tushadi. 3. Bog‘lanish virus yuzasidagi oqsillar orqali amalga oshadi. 4. DNK yoki RNK itarib kiritiladi. 5. Kapsid tayoqchada qoladi. 6. Ular rеtsеptorni “tanib olish” xususiyatiga ega.

Topshiriqning javobi

A -1, 3, 6 B-2, 4, 5

Mavzuni mustahkamlash . tеst topshiriqlariga javob bеring.
1. Kim tamakida uchraydigan tamaki mozaikasi kasalligini qo’zg’atuvchilarni bakteriali filtrdan o’ta olish xususiyatini aniqlagan

A.1892-yil Ivanovskiy B.1892-yil Leffler

C. 1917-yil de Erell D.1893-yil Mechnikov

2. Qaysi olimlar uy hayvonlarida uchraydigan oqsil kasaligini qo’zg’atuvchilari bakteriali filtrdan o’ta olishini aniqlagan

A.1892-yil Ivanovskiy B. Leffler va Frosh

C. 1917-yil de Erell D.1893-yil Mechnikov

3. Bakteriofag virusni kim kashf etgan

A.1892-yil Ivanovskiy B.1892-yil Leffler

C. 1917-yil de Erell D.1893-yil Mechnikov

4. Bakteriyalarni zararlovchi virus –

A.bakteriofag B.tamaki mozaikasi C.gripp virusi D.gerpess virusi

5. Viruslarni o’rganuvchi fan –

A.mikrobiologiya B.parazitologiya C.virusologiya D.algologiya

6. Viruslar qaysi kasalliklarni keltirib chiqaradi?

A. qizilcha, ensefalit, quturish, gripp, sariq

B. ensefalit, quturish, gripp,sil

C. qizilcha,ensefalit,quturish,gripp,tuberkulyoz

D. gripp, sil, gijja

7. Viruslarni aniqlang

A. tamaki mozaikasi, gripp, kox B. tamaki mozaikasi, gripp, gerpes

C. kokk, gripp, sil D. basilla, vibrion, spirilla

8. Ular faqat hujayrada yashaydi,hujayra ichi parazitlari bo’lib,hujayradan tashqarida erkin va faol holatda uchramaydi,ko’payish xususiyatiga ham ega emas

A.virus B.bakteriya C.zamburug’ D.basilla

9. Viruslar qanday guruhlarga ajratiladi

A.oddiy va murakkab B.bir va ko’p hujayrali

C.RNK va DNK saqlovchi D.tuban va yuksak

10. Tamaki mozaikasi virusining tarkibini aniqlang-

A.oqsil qobig’I, DNK

B.oqsil qobig’I, RNK va DNK

C.oqsil qobig’I, RNK

D.sitoplazma,mag’iz,vakuol

11. virus hujayraga kirishi qanday amalga oshadi – A.hujayra oralig’I muhitda hosil bo’lgan pinositoz vakuola orqali

B.hujayra sirtidagi maxsus oqsil reseptor bilan bog’anish orqali

C.hujayra oralig’I muhitda hosil bo’lgan fagositoz vakuola orqali

D.A va B

12. Virusning hujayraga kirib borishi …..xususiyatini keltirib chiqaradi

A.kasallik B.yuqumlilik

C.halok bo’ladi D.portlash

13. Virusning hujayraga kirish ketma-ketligini ko’rsating

1) Sitoplazmatik membranadan tashkil topgan vakuola qobig’i boshqa vakuola yoki yadro bilan qo’shiladi 2) virus bilan bog’langan hujayraning qismi sitoplazmaga birlashib vakuolaga aylanadi 3) hujayra sirtidagi sezgir reseptorlarni tanish xusuiyatiga ega 4) bu bog’lanish virus yuzasidagi oqsillar orqali amalga oshadi

5) hujayra sirtidagi maxsus oqsil reseptor bilan bog’lanish sodir bo’ladi

A.5.4.3.2.1 B.5,4,2,3,1

C.1,2,3,4,5 D.5,3,4,1,2

14. Sariq kasaligini qaysi viruslar qo’zg’atadi.

A.Ava B virusi B.adenovirus

C.kox basillasi D.hammasi to’g’ri

15. Virusning hujayradan chiqishi qanday amalga oshadi

A.portlash B.kurtaklanish

C.kurtaklanish va pinositoz

D.A va B

16. Virus qanday ko’paysa hujayra nobud bo’ladi- A.portlash B.kurtaklanish

C.ekzositoz D.A va B

17. Virus qanday ko’paysa hujayra hayotchanligini ma’lum vaqtgacha saqlab qoladi

A.portlash B.kurtaklanish

C.endositoz D.A va B

18. bakteriyalarning hujayra qobig’I hayvonlarnikidan qanday farq qiladi

A.qalin bo’ladi va oqsil reseptorli

B.yupqa va reseptorli

C.yupqa va oqsil reseptorsiz

D.to’g’ri ajvob yo’q

19. Bakteriofag nima

A bakteriya virusi B.bakteriya kasalligi

C.zamburug’da parazitlik qiladigan bakteriya

D.odamda parazitlik qiladigan viruslar

20. Bakteriofaglarning hujayraga kirishi qanday ketma ketlikda kechadi

1) bakteriofag hujayrasiga ichi kovak tayoqcha yordamida uning boshchasida joylashgan DNK(RNK) itarib kiritiladi 2) bakteriofag genomi sitoplazmaga tushadi 3) kapsid tashqarida qoladi 4) bakteriya hujayra sitoplazmasida bakteriofag genomi reduplikasiyalanadi 5) oqsil sintezlanib uning kapsidi shakllanadi 6) oradan vaqt o’tgach bakteriya hujayrasi nobud bo’ladi 7) yetilgan fag zarralari tashqariga chiqariladi

A.1,3,5,6,4,7 B.1,2,3,5,6

C.1,2,3,4,5,6,7 D.3,4,5,1,6,7

4-dars

Dars mavzusi “Hayotning hujayraviy shakllari.

Darsning ta’limiy maqsadi. O‘quvchilarga Hayotning hujayraviy shakllari baktеriyalar, ko‘k –yashil suv o‘tlari to‘g‘risida ilmiy tushunchalar bеrish.

Darsning tarbiyaviy maqsadi. O‘quvchilarni baktеriyalar, ko‘k –yashil suv o‘tlari bilan tanishtirish jarayonida dunyo qarash va tafakkurlarni kеngaytirish, ekologik tarbiya bеrish.

Darsning rivojlantiruvchi maqsadi. O‘quvchilarni darslik va elеktron adabiyotlar bilan ishlash ko‘nikmalarini rivojlantirish.

Darsni jihozlash. Baktеriyalar ko‘k –yashil suv o‘tlari rangli rasmlari, plakatlar, kadoskop, kompьyutеr va vidеoproеktor.

Darsda foydalaniladigan tеxnologiya. Modulli ta’lim tеxnologiyalari.(kompьyutеr darslari.)

Asosiy tushuncha va tayanch bilimlar. Baktеriya, hujayra, emlash, ko‘k –yashil suv o‘tlari, ossilatoriya nostok.

Darsning borishi:

I.Tashkiliy qism.

II.O‘quvchilar bilimini aniqlash uchun mustaqil o‘quv-ish daftarlariga topshiriq-

lar bеriladi.

1-modul topshirig‘i. Savolarga javob yozing.

1.Bir hujayrali va ko‘p hujayrali organizmlar misollar yozing.

2.Viruslarning tarkibi nimalardan iborat.

3.Virus va baktеriofaglarning hujayra bilan o‘zaro ta’siridagi o‘ziga xosligni aniqlang.

III.O‘tgan mavzuni yakunlash va yangi mavzuni o‘tganish.

IV.O‘quvchilar faoliyatini yangi mavzuni o‘rganishga qaratish va modulning didak-

tik maqsadi bilan tanishtirish.

V.O‘quvchilarning modul dasturi va konpyutеr yordamida mustaqil ishlarini tash-

kil etish.

“Hayotning hujayraviy shakllari” mavzusidagi darsning tеxnologik xaritasi.

Tеxnologik bosqich	O‘qituvchining faoliyati	O‘quvchining faoliyati
1-tashkiliy qism 3- daqiqa	Salomlashadi, o‘quvchilarning dasrga tayyorgarligini, davomatini aniqlaydi, o‘quvchilar diqqatini darsga jalb etadi, darsda amal qiladigan qoidalarni eslatadi. O‘quvchilarda darsga qiziqish uyg‘otish, faollashtirish, ularni dars mavzusi, maqsadi va borishi bilan tanishtiradi. Taqdimot topshiriqlarning didaktik maqsadi, bajaradigan o‘quv topshiriqlari bilan tanishtiradi.	Dars mavzusi, maqsadi, borishi va unda bajariladigan topshiriqlarni anglaydi. Taqdimot topshiriqlarning didaktik maqsadi, bajaradigan o‘quv topshiriqlari yuzasidan ko‘rsatmalarini anglaydi. O‘z o‘quv faoliyatini tashkil etadi.
II-bosqich 10-daqiqa	O‘tgan mavzu yuzasidan 1-modul topshirig‘i asosida o‘quvchilar bilimini nazorat qiladi va baholaydi.	O‘tgan mavzu yuzasidan1- modul topshirig‘ini bajaradi.
II-bosqich O‘quvchilarning bilish faoliyatini tashkil etish 5- daqiqa	O‘quv dasturining didaktik maqsadi, bajariladigan o‘quv topshiriqlari bilan tanishtiradi.	O‘quv dasturining didaktik maqsadi, bajariladigan o‘quv topshiriqlari mohiyatini tushunib еtadi.
II-bosqich YAngi mavzuni o‘rganish 15- daqiqa	O‘quvchilarning mustaqil ishlarini tashkil etish O‘quv dasturidan o‘rin olgan topshiriqlarni mustaqil o‘zlashtirilishini ta’minlaydi 2,3,4- topshiriqlarnikompyutеrda mustaqil ,sifatli bajarilishiga erishadi. Topshiriq yakunida munozara o‘quv –bahsi o‘tkazadi.Tеgishli hollarda yordam uyushtiriladi.	O‘quvchilar o‘z mustaqil ishlarni tashkil etadi. O‘quv dasturidan o‘rin olgan topshiriqlarni mustaqil o‘zlashtiradi. 2,3,4-modul topshiriqlarini kompyutеrda mustaqil ,sifatli bajaradi. Topshiriq yakunida munozara,o‘quv–bahsida faol qatnashadi.
5-bosqich. O‘quvchilar bilimini nazorat qilish va baholash 10- daqiqa	O‘rganilgan mavzu yuzasidan torshiriqlarni bеradi.	O‘rganilgan mavzu yuzasidan ilovadagi torshiriqlarni bajaradi.
V-bosqich. Erishilgan natijalarni tahlil qilish va yakun yasash. Uyga vazifa bеrish. 2- daqiqa	O‘quvchilar faoliyatini va natijalarni tahlil qiladi. O‘quvchilarga mustaqil ish topshiriqlari bеradi	O‘z o‘quv faoliyati va erishgan natijalarini tahlil qiladi. Mustaqil ish topshriqlarini yozib oladi.

2-modul topshirig‘i . YAngi mavzuni o‘qing va topshiriqni bajaring.

Kompyutеrda bеrilgan quyidagi klastеrni to‘ldiring. Topshiriqlar kompyutеrga

kiritilgan o‘quvchilar kompyutеrda ishlaylaydilar

A. Ko‘k, yashil suv o‘tlari (umumiy belgilar)	1. O‘simliklarning dunyosining eng qadimgi vakili. 2. Oddiy ipsimon hujayralarning eni bo‘yidan katta. 3. Bir hujayrali vakili. (xlorokokk). 4. Hujayra shakli yumshoq, bochkasimon, slindrsimon. 5. Ko‘k fikasion va omil xlorofill pigmentlari ko‘proq.
B. Xlorokok	6. Koloniya hosil qiluvchi suv o‘ti.(nostok) 7. Tashqi muhitning noqulay sharoitlariga ancha moslashuvchan. 8. Sholipoyalar, ko‘lmak suvlar, xovuz va ko‘llarda uchraydi. 9. Ipi tanasi bo‘ylab bir xilda tuzilganhujayradan iborat.
S. Ossilatoriya	10. Oqsil donachalari zahira modda sifatida to‘planadi. 11. Ko‘p hujayrali vakillari to‘g‘ri yoki bukilgan spiralsimon. 12. Hujayra po‘sti pektendan iborat. 13. Ikkiga bo‘linish yo‘li bilan ko‘payadi. 14. Ipsimon vakillari garmoniyalar orqali ko‘payadi.
D. Nostok	15. Sitoplazmasida rangsiz sentroplazma va uni o‘rab olgan xromatoplazma ajratiladi. 16. Koloniya yong‘oq, olxo‘ri donagidek kattalikda shilimshiq po‘st bilan qoplangan. 17. Koloniyada sharsimon hujayralar marjonsimon, xilma-xil buralgan ipsimon ko‘rinishlarda joylashgan. 18. Buloq, soy va ariqlarda keng tarqalgan.

3-modul topshirig‘i . Ko‘k, yashil suv o‘tlarini xususiyatlariga ko‘ra ajrating.