Dars bosqichlari

Sezgi organlari va refleksi. Yomg‘ir chuvalchangining maxsus sezgi organlari bo‘lmaydi. Lekin chuvalchang terisida joylashgan nerv tolalari orqali yorug‘lik, harorat, kimyoviy va mexanik ta’sirlarni yaxshi sezadi. Yomg‘ir chuvalchangi reflekslari ancha murakkab va xilma-xil bo‘ladi. Tanasining qaysi qismiga ta’sir qilinsa, o‘sha tomoni ta’sirlanib har xil harakat qiladi. Reflekslar yordamida chuvalchang o‘z ozig‘ini topadi, dushmanlaridan saqlanadi, kuchli yorug‘lik va issiqlikdan yashirinadi.
Ko‘payishi.Yomg‘ir chuvalchangi – germafrodit hayvon. Ko‘payish davrida ikki chuvalchang bir-birini urug‘lantiradi. Chuvalchang
tuxum qo‘yish davrida belbog‘chasidan shilimshiq modda ajratadi.
Bu moddadan pilla hosil bo‘ladi. Har qaysi pillaga 2–3, ba’zan
6–20 tagacha tuxum qo‘yadi. Pilla chuvalchang tanasidan sirg‘alib
tuproqqa tushadi. Pilladagi tuxumlardan bir oydan keyin yosh chuvalchanglar chiqadi. Chuvalchanglar bir necha yil yashaydi.