dan foydalanganliklari, sovut – jovshan

sarbozlar (sipoh) qo’shini tashkil etildi. Ularning soni 40 mingga yaqin bo’lgan. Qo’shinlar otliq va piyoda jangchilardan tashkil topgan bo’lib, ularning qurollari asosan qilich, nayza va o’q-yoydan iborat edi. Buxoro amirligi qo’shinlari mamlakatning barcha shaharlarida, ayniqsa, chegara shaharlar (Jizzax, O’ratepa, Qorako’l, Marv)da joylashtirilgan. Bu davrda Buxoroda zambaraklar yasovchi chet ellik (eronlik) mutaxasislar ham bo’lganligi mavjud. Biroq shunga qaramay, qo’shinni zamonaviy miltiqlar va zambarakalr bilan qurollantirish sohasida boshlangan ishlar tugallanmasdan qolib ketdi. Natijada XIX asrning 2-yarmiga kelib, Buxoro amirligining katta qismi Rossiya qo’shinlari tomonidan bosib olindi. Buni o’z navbatida, XVII-XIX asrlarda mintaqamizda harbiy sohada hech qanda y yuksalish bo’lmaganligi hamda zamonaviy qurol-yarog’larning yetarli emasligi bilan izohlash mumkin.

Markaziy boshqaruvda ham, mahalliy boshqaruvda ham turli toifadagi amaldorlarning mavqei baland edi. Amir va uning maxfiy xizmati tomonidan amalga oshirib turilgan nazorat ham ko’pgina amaldorlarning o’z mansablarini suiste’mol qilishlari oldini olganligini tarixiy faktlar ko’rsatib turibdi. Qushbegi arxivi hujjatlarining chiqish ro’yxatidagi ma’lumotlarga qaraganda (1915y) Buxoro amirligi 27 viloyat va 11 tuman dan iborat bo’lgan.23 Barcha tumanlar Buxoro shahri atrofida joylashgan edi. Quyida Buxoro shahri atrofida joylashgan