|
Daminjonov Bahtiyor ning
Kompyuter ni Tashkil Etish fanidan
2-Amaliy ishi
KOMPYUTER XOTIRASI TURLARI,XUSUSIYATLARI VA MA’LUMOT ALMASHINISH JARAYONLARINI O’RGANISH
Ishdan maqsad: Kompyuter xotirasi uning turlari haqida to’liq ma’lumotga ega bo’lish, ma’lumot almashinish jarayonlarini o’rganish
Nazariy qism
Xotira- Xotira kompyuterda dasturlar va berilganlarni,amal natijalarini saqlaydigan qurilma. Xotiraning turlari ko’p tezkor, doimiy,tashqi,kesh,video
Tezkor xotira -kompyuterning muhum qismi bo’lib, prosessor undan amallarni bajarish uchun dastur, berilganlarni oladi va amalni bajarib, natijani yana unda saqlaydi. Shuni alohida ta’kidlash lozimki, kompyutero’chirilsa, tezkor xotirada saqlanayotgan dasturlar va berilganlar yo’q bo’lib ketadi. Shuning uchun ularni qattiq diskda yokidisketlarda saqlab qolish kerak. Kompyuterishlab turganda elektr tokini ogohlantirmasdan o’chirish, umuman aytganda, katta zarar keltirishi mumkin. Barcha turdagi xotiralar uchun muhum tushuncha uning hajmidir. Kompyuterlarda ma’lumot birligining eng kichik o’lchovi sifatida bayt qabil qilingan bo’lib, 1 bayt 8 bitga teng. O’z navbatida bayt bir simvolni belgini tasvirlaydi. Familiyangizni kompyuterga kiritish uchun familyangizda nechta harf bo’lsa, u xotirada shuncha bayt joyni egallaydi. Xotira hajmi birligi sifatida kilobayt qabil qilingan va K bilan belgilanadi. O’z navbatida bir kilobayt 1000 baytga teng. 1024 kilobayt esa 1 Mbaytga teng.
Doimiy xotira. Kompyuterlarda berilganlar unga avvaldan joylashtirilgan doimiy xotira mavjud. Bunday xotiradan faqat o’qish mumkin. Shuning uchun ham u ROM deb ataladi. IBM PC kompyuterlarda bu xotira kompyuter jihozlarini ishlashini tekshirish, operasion sistemaning boshlang’ich yuklanishini ta’minlash, qurilmalarga xizmat ko’rsatishning asosiy funksiyalarini bajarish uchun ishlatiladi
Kesh xotira. Kesh xotira kompyuter ishlash tezligini oshirish uchun ishlatiladi. U tezkor xotira va mikroprosessor orasida joylashgan bo’lib, uning yordamoda amallar bajarish tezkor xotira orqali bajariladigan amallardan ancha tez bajariladi. Shuning uchun kompyuter xotirasining ko’proq ishlatiladigan qismi nusxasini kesh xotirada saqlab turadi. Mikroprosessorning xotiraga muroajaatida, avvalo, kerakli dastur va berilganlar kesh xotirada qidiriladi..
Videoxotira. Videoxotira monitor ekranida video ma’lumotlarni saqlab turish uchun ishlatiladi. Shuni aytish lozimki, videotasvirlar kompyuter xotirasida ko’p joy egallaydi. Shuning uchun video xotira hajmi qancha katta bo’lsa, shuncha yaxshi bo’ladi. Videoxotiraning 1 Mbaytdan kam bo’lmagani yaxshi.
Operativ xotira degan atama ko`pincha faqat sistemani tashkil etuvchi mikrosxemalarni anglatmay, balki mantiqiy akslantirish va joylashtirish degan tushunchalarni ham o`z ichiga oladi. Mantiqiy akslantirish - bu o`rnatilgan mikrosxemalarda adreslarni tashkil etish usulidir. Joylashtirish - bu aniq bir turdagi axborotni adreslar bo`yicha joylashdir. Biror ofisda qaysidir xodim kartotekadagi ma`lumotni qayta ishlayapti deb tasavvur qilaylik. Bizning misolda kartoteka vazifasini programma va ma`lumotlarni uzoq vaqt saqlovchi qattiq disk bajaradi. Joriy vaqtda xodim qayta ishlayotgan ishchi stolni sistemaning operativ xotirasi tasvirlaydi. Xodimning o`zi esa protsessorga o`xshagan ish bajaradi. U stoldagi barcha hujjatlarga murojaat qila oladi. Biroq aniq bir hujjat stolda bo`lishidan oldin uni kartotekadan qidirib topish kerak. Agar ishchi stol kerakli darajada katta bo`lsa unda bir vaqtning o`zida bir necha hujjat bilan ishlash mumkin. Sistemaga qo`shimcha qattiq disk qo`shish huddi ofisga yangi kartoteka qo`shilganday - kompyuter doimiy ravishda ko`proq ma`lumot saqlay oladi. Sistemadagi operativ xotirani ortirish ofisdagi ishchi stolni kengaytirish demakdir - kompyuter bir vaqtning o`zida ko`proq programma va ma`lumotlar bilan ishlay oladi.
Kompyuter elektr manbaidan uzilgandan so'ng, tezkor xotira(ОЗУ)dagi barcha ma'lumotlar o'chib ketadi va kompyuter qayta yuklanganda, o'chgan ma'lumotlarni qayta tiklab bo'lmaydi. Shuning uchun ma'lumotlarni saqlashda, elektr energiyasiga bog'liq bo'lmagan, ma'lumotlarni saqlash qurilmalaridan foydalaniladi. Bu maqolada shu qurilmalar haqida yozmoqchiman.
Barcha tashqi qurilmalar energiyaga bog'liq bo'lmagan holda ma'lumotlani saqlaydi. Hozirgi kunda barcha tashqi xotira qurilmalari quyidagi turlarga bo'linadi:
Do'stlaringiz bilan baham: |
