D., M. Rakhimov f a n : m a ’ L u m o t L a r n I i n t e L l e k t u a L t a h L i L i k a f e d r a



Download 1,03 Mb.
Pdf ko'rish
bet1/2
Sana25.01.2023
Hajmi1,03 Mb.
#902554
  1   2
Bog'liq
2-Mavzu DM (Rakhimov M.F) 2022



Ma’ruza – 2
MA’ R U Z A C H I :
P h . D . , M . Rakhimov
F A N :
M A ’ L U M O T L A R N I I N T E L L E K T U A L T A H L I L I
K A F E D R A :
K o m p y u t e r t i z i m l a r i
E m a i l
: r a x i m o v 0 2 2 @ g m a i l . c o m
Toshkent 2022
Ma’lumotlarning xususiyatlari.


Dataset …
2


Ma'lumotlar to'plamining turlari (
Data Sets
)

Eng keng tarqalgan ma'lumotlar - bu
yozuvlardan
tashkil topgan ma'lumotlar (yozuv ma'lumotlari).

Bunday ma'lumotlar to'plamiga misollar
jadval ma'lumotlari
, matritsa ma'lumotlari, hujjatli
ma'lumotlar, tranzaksiya ma'lumotlar kiradi.

Jadvalli ma'lumotlar
- har biri qat'iy belgilangan atributlar to'plamidan iborat bo'lgan yozuvlardan
iborat ma'lumotlar.

Tranzaksiya ma'lumotlari
- bu ma'lumotlarning maxsus turi bo'lib, unda tranzaktsiya bo'lgan har bir
yozuv qiymatlar to'plamini o'z ichiga oladi.
3
Document 1
s
e
a
s
o
n
tim
e
o
u
t
lo
s
t
w
i
n
g
a
m
e
s
c
o
re
b
a
ll
p
la
y
c
o
a
c
h
te
a
m
Document 2
Document 3
3
0
5
0
2
6
0
2
0
2
0
0
7
0
2
1
0
0
3
0
0
1
0
0
1
2
2
0
3
0
TID 
Items 

Bread, Coke, Milk
2
 
Beer, Bread
3
 
Beer, Coke, Diaper, Milk
4
 
Beer, Bread, Diaper, Milk
5
 
Coke, Diaper, Milk


Strukturaviy ma'lumotlarning muhim xususiyatlari

O'lchov miqdori

O'lchov muammolari

Siqilish darajasi


4


Ma'lumotlar obyektlari

Ma'lumotlar to'plami ma'lumotlar obyektlaridan iborat.

Ma'lumotlar 
obyekti “mohiyatni” 
ifodalaydi.

Misol:

savdo ma'lumotlar bazasi: mijozlar, do'kon buyumlari, savdo …

tibbiy ma'lumotlar bazasi: bemorlar, muolajalar kartasi …

universitet ma'lumotlar bazasi: talabalar, professorlar, kurslar … .

Shuningdek, 
namunalar, misollar, ma'lumotlar nuqtalari, obyektlar deb ataladi 
.

Ma'lumotlar obyektlari 
atributlar bilan tavsiflanadi
.

Ma'lumotlar bazasi qatorlari -> bu ma'lumotlar obyektlari; ustunlar -> bu uning atributlari.
5


Atributlar

Atribut (
yoki
o'lchamlar, xususiyatlar, o'zgaruvchilar
): ma'lumotlar obyektining
xususiyatini ifodalovchi ma'lumotlar maydoni.

Masalan, mijoz _ID, ismi, manzili

Turlari:

Nominal

Ikkilik (binar)

Raqamli: miqdoriy

Intervalli masshtabli

Nisbiylik
6


Atribut turlari

Nominal: 
toifalar, davlatlar yoki "narsalar nomlari"

Soch rangi = 

qora, sarg'ish, jigarrang, kulrang, qizil, oq
}

oilaviy ahvoli, kasbi, ID raqamlari, pochta indekslari

Ikkilik

Faqat 2 ta holatga ega nominal atribut (0 va 1)

Simmetrik ikkilik : ikkala natija ham bir xil darajada bo’lishi muhimdir

masalan, qaysi jinsga tegishliligi

Asimmetrik ikkilik : natijalar bir xil darajada muhim emas.

masalan, tibbiy test (ijobiy va salbiy)

Konventsiya: eng muhim natijaga 1 qiymatni belgilash (masalan, OIV musbat)

Tartiblangan qiymatlar

Qiymatlarning mazmunli tartibi bor, lekin ketma-ket qiymatlar orasidagi kattalik noma'lum.

Hajmi = 

kichik, o'rta, katta 


darajalar, armiyada mavjud darajalar
7


Atribut turlari

Nominal: 
toifalar, davlatlar yoki "narsalar nomlari"

Soch rangi = 

qora, sarg'ish, jigarrang, kulrang, qizil, oq
}

oilaviy ahvoli, kasbi, ID raqamlari, pochta indekslari

Ikkilik

Faqat 2 ta holatga ega nominal atribut (0 va 1)

Simmetrik ikkilik : ikkala natija ham bir xil darajada bo’lishi muhimdir

masalan, qaysi jinsga tegishliligi

Asimmetrik ikkilik : natijalar bir xil darajada muhim emas.

masalan, tibbiy test (ijobiy va salbiy)

Konventsiya: eng muhim natijaga 1 qiymatni belgilash (masalan, OIV musbat)


Download 1,03 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2025
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish