D kamolitdinova

2-S A B A q. KompyUTER. KompyUTERdIN’ 
TIyKARG’I’ qURI’LmALARI’ HA’m WoLARdI’N’ 
WAzI’ypALARI’
Bu’gingi ku’nde paydalani’li’p ati’rg’an 
zamango’y kompyuterlerge XX a’sirdin’ 
40-ji’llari’nda tiykar sali’ng’an boli’p, wolar-
di’n’ jarati’li’wi’ insanni’n’ ulli’ woylap
tabi’wlari’nan sanaladi’. 
Kompyuter
inglis 
tilinen 
«computer»
so’zinen ali’ng’an boli’p, 
«yesaplag’i’sh»
ma’nisin an’latadi’. 
Kompyuterler adamlardi’n’ ku’ndelikli turmi’si’nda za’ru’r
wazi’ypalardi’ wori’nlap ati’rg’anli’g’i’ sebepli wog’an bolg’an talap
ku’nnen-ku’nge arti’p barmaqta. Sebebi kompyuterler ja’rdeminde 
tu’rli ko’rinistegi xabarlardi’ izlew, toplaw, saqlaw, qayta islew ha’m 
jetkerip beriw si’yaqli’ wazi’ypalardi’ an’satli’q penen tez a’melge 
asi’ri’w mu’mkin 
(1-su’wret)
.
Zamanago’y jeke kompyuterlerdin’ birneshe tu’ri bar
(2-su’wret)
:
Stol kompyuteri
(ingl. Desktop)
Portativ kompyuterler
Noutbuk
(ingl. Laptop)
Netbuk
qalta kompyuteri
2-su’wret.
1-su’wret.

---

9
Kompyuterdin’ tiykarg’i’ quri’lmalari’
Zamanago’y kompyuter to’mendegi tiykarg’i’ quri’lmalardan 
turadi’ 
(3-su’wret)
:
7-su’wret.
4-su’wret.
5-su’wret. 6-su’wret.
3-su’wret.
1. Sistemali’ blok
– wo’zinde birneshe quramali’ quri’lmalardi’ 
birlestirgen ha’m qorg’aw qabi’g’i’na 
woralg’an quri’lma. Wonda tiykarg’i’ plata, 
processor, yad, qatti’ disk si’yaqli’ za’ru’rli 
quri’lmalar jaylasqan.
Tiykarg’i’ plata
— bir pu’tin tiykarg’a 
ji’ynalg’an elektron sxemalardan ibarat. 
Wog’an processor, yad ha’m basqa 
quri’lmalar jalg’anadi’ 
(4-su’wret)
.
processor
— kompyuterdin’ quramli’q 
quri’lmasi’ yesaplani’p, basqa barli’q 
quri’lmalardi’ basqaradi’ 
(5-su’wret)
.