Ctrl+F или ⌘-f (для MacOS) и введите запрос в поле поиска. Мавзу: бухгалтерия баланси

Оборот қайдномалари, бухгалтерия ҳисоби регистрлари
Аналитик ҳисобварақлар бўйича оборот қайдномалари аналитк ҳисобварақлар маълумотлари асосида тузилади ва бу қайдномалар битта синтетик ҳисобварақлар бўйича очилган ҳамма аналитик ҳисобварақалар обороти ва қолдиғининг йиғиндиси саналади. Унинг ўзига хос хусусияти аналитик ҳисобварақлар бўйича оборот қайдномаларининг қолдиғи ва оборотлари умумий суммасининг худди шу аналитик ҳисобварақларни бирлаштирган синтетик ҳисобварақлар қолдиғи ва оборотига тенглигидир. Бу тенглик шуни билдирадики, синтетик ҳисобварақлар билан аналитик ҳисобварақлар ўртасида алоқа доимо сақланиб қолади, бу эса ўз навбатида, ёзувларни солиштириш имкониятини беради. Ушбу солиштириш вақтида чиқадиган суммалар бир-бирига тўғри келмаса, у ҳолда ёзувларда хатоликка йўл қўйилган бўлади. Хатолар тузатилади. Демак, оборот қайдномалари ҳисобварақлардаги ёзувнинг тўғри ёки нотўғрилигини текширишда муҳим аҳамиятга эга экан.
Синтетик ҳисобварақлар бўйича оборот қайдномалари

Ҳисобварақларнинг номи	Бош қолдиқ		Оборот		Охирги қолдиқ
	Д-т	К-т	Д-т	К-т	Д-т	К-т
Асосий воси та (фонд)лар	11120000	-	-	-	11120000
Асосий восита (фонд)ларнинг эскириши	-	240000	-	-	-	240000
Материаллар	50000	-	32000	45000	37000	-
Ёқилғи	1100	-	400	500	1000	-

Аналитик ҳисобварақлар бўйича оборот қайдномалари қуйидаги шаклда тузилади.
“Материаллар” синтетик ҳисобварақларига очиладиган аналитик ҳисобварақлар бўйича оборот қайдномаси

Материал-ларнинг номи	Баҳо- си	Бош қолдиқ		Кирим		Чиқим		Охирги қолдиқ
		сони	суммаси	сони	суммаси	сони	суммаси	сони	суммаси

Бухгалтерия ҳисобининг регистрлари деб, бухгалтерия ҳисоби ёзувларини юритишга мўлжалланган турли шаклдаги жадвалларга айтилади. Улар ташқи кўриниши, ёзувларнинг турлари ва маълумот ҳажмига кўра туркумланади.
Ташқи кўринишига кўра уч хил ҳисоб регистри мавжуд – дафтар, карточкалар ва варақлар (қайдномалар). Бошланғич ва йиғма ҳужжатларда акс эттирилган хўжалик маблағлари, уларнинг ташкил топиш манбаларини иқтисодий мазмунига кўра гуруҳлаш ҳамда хўжалик муомалаларининг таркиби ва ҳаракатини ҳисобга олишда қўлланиладиган махсус шаклдаги жадвалларга айтилади. Бу жадваллар бухгалтерия ҳисобида ҳисобварақларнинг ўзаро алоқаси ва ҳисобварақлардаги ёзувларнинг иқтисодий мазмунини ҳисобга олган ҳолда ишлаб чиқилади.
Бухгалтерия ҳисоби регистрларига журналлар, қайд­номалар, дафтарлар, карточкалар ҳамда тасдиқланган бланкалар киради.
Ёзув турларига кўра ҳисоб регистрларининг қуйидаги турлари мавжуд:
- хронологик; систематик; комбинациялашган.
Хронологик ҳисоб регистрларида корхонада амалга оширилган ёки содир бўлган хўжалик операциялари ҳеч қандай тизимга солинмаган ҳолда фақатгина ҳужжатларнинг бухгалтерияга келиб тушиш вақтига қараб рўйхатга олинади. Хронологик ҳисоб регистри вазифасини бухгалтерия ҳисобининг мемориал-ордер шаклида қўлланиладиган "Хўжалик муомалаларни рўйхатга олиш журнали" бажаради. Ушбу журналда хўжалик операциялар содир бўлиш вақтига қараб кетма-кет ёзиб борилади.