Conference Paper

Фойдаланилган адабиётлар: 
1. 
Аид 
А.И., 
Беданоков 
А.Ю., 
Леднев 
О.Б. 
Способы 
рециклинга 
полиетилентерефталата/ Малый полимерный конгресс // Сб. докл. М., 2005. С. 57.
2. Керниский В.И., Микитаев А.К. Краткие основы производства и переработки 
полиетилентерефталата (ПЕТ). М.: Изд-во РХТУ им. Д. И. Менделеева, 2012. 208 с. 
3. Тагер А.А. Физикохимия полимеров. – М.: Научный мир, 2007, 576 с. 

---

Техник ва технологик фанлар со
ҳ
аларининг инновацион масалалари. ТДТУ ТФ 2020 
170 
ЧОКЛАНГАН ҚОПЛАМАЛИ БЎЁҚЛАРНИНГ ПЛЕНКА ҲОСИЛ ҚИЛИШ 
ҚОБИЛИЯТИ
Тошев А.Ю., Қодиров Т.Ж., Усмонов Б.У. 
Тошкент тўқимачилик ва енгил саноат институти. 
 
Пленкаларнинг структураси ва физик-механик хоссалари биринчи навбатда 
уларни олиш шароитлари билан аниқланади. Полимер эритмасидан қуритилганда 
исталган қаттиқликдаги сидирға қатлам ҳосил бўлади, бироқ янги полимерлардан 
сидирға пленка олиш учун унинг хоссалари олдиндан берилган маълум талабларга 
жавоб бериши керак [1-2]. 
Чармларни қоплама бўяшда янги пардозловчилардан фойдаланишда унинг 
пленка ҳосил қилиш қобилиятини тавсифлаш керак. Чармларни қоплама бўяш учун 
пленка ҳосил қилувчи сифатида 30% метилметакрилат ва 70% метилакрилатдан ташкил 
топувчи бўёвчи полимерлар асосидаги композициядан фойдаланишда хона ҳароратида 
қуритишда сидирға пленка ҳосил бўлмайди [3]. Агар метилакрилат худди щу нисбатда 
акрил эмульсияси-А га эга модификацияланган коллаген билан алмаштирилса, 
композициядан пишиқ эластик пленка олинади. Биринчи ҳолатда фақат қайноқ 
қуритишдагина пленка ҳосил бўлиши мумкин. Пленка ҳосил бўлишининг минимал 
харорати, яъни ундан пасайганда сидирға пленка ҳосил бўлмайдиган энг паст харорат 
полимерларнинг пленка ҳосил қилиш қобилиятининг тавсифномаларидан бири 
ҳисобланади. Пленка ҳосил бўлишининг минимал ҳарорати полимернинг шишаланиш 
ҳарорати билан узвий боғлиқ. Одатда, шишаланиш ҳарорати қанча паст бўлса, пленка 
ҳосил бўлиш минимал ҳарорати ҳам шунча паст бўлади.
Тадқиқотлар шуни кўрсатдики, олинган қопламали бўёқлар таркибидаги 
чокланган полимерлар шишасимон ҳолатда композициянинг қуришида яхши 
кўрсаткичларга эга бўлгнан пленкани ҳосил қилади.