Cho’yan turlari va ularning xususiyatlari


Kompozitsion materiallarni deformatsiyalash



Download 1,37 Mb.
bet18/18
Sana14.06.2022
Hajmi1,37 Mb.
#669170
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   18
Bog'liq
materiallshunoslik

1.4. Kompozitsion materiallarni deformatsiyalash.
Kompozitsion materiallarni gidropresslash jarayoni ittrirlangan volfram zagotovkasini metall stapanlarda deformatsiyalash masalasida ko‘rib chiqamiz.
Quyidagi o‘lchamdagi zagotovkalar foydalanildi: diametr 35mm, uzunligi 75 dan 1000 mm gacha, diametri 26...27 mm, uzunligi 60 mm va shu uzunlik bilan diametri 50 mm. Ikkitadan zagotovkaga molibden stakanida vakuumli induksion pechida gacha qizdirilgan, po‘lat stakanga o‘rnatilgan va stakan po‘lat qopqoq bilan yopilib konteynerga joylashgan.

10-jadval
Volfram va uning qotishmasini 2,5 mnm pressda yuqori haroratli gidropresslash natijalari

Material zagotovka kesimi

Prutok o‘lchamlari mm

Gidropresslash rejimi

Prutok yuzasining holati



Ishchi
muhit



Vch (aylana)

Vch (kvadrat)

Vch (aylana)

VA (kvadrat)


VI-3 (aylana)

VI-5 (aylana)

VCH (aylana)
Vch(kvadrat)
VCH (aylana)
Vch(kvadrat)
VCH -3(aylana)
Vi-5(aylana)


30/18
30/16
30/16
30/17,5
30/18
30/20,5
30/18
30/16
30/20,5
30/19,2
36/20
36/18
36/18
36/17
36/24
25/16
25/16
25/17
25/13
30/18
30/20
30/16
30/16
30/15
30/18
30/16
30/15
30/18
30/20,5
36/17
25/16
30/15
30/15
30/18
30/16
30/15

2,63
3,11
3,11
2,97
2,54
2,86
2,54
3,9
1,86
2,9
2,97
2,97
4,55
2,45
3,11
3,11
2,75
3,7
2,63
2,25
3,11
3,11
3,4
2,63
3,11
3,4
2,63
2,86
4,55
3,11
2,63
3,4
2,63
3,4
2,63
3,11
3,4

Grafit-gudron
Grafit-gudron
Grafit-gudron
Grafit-gudron
Gudron-grafit
Gudron-grafit Gudron-grafit Gudron-grafit Gudron-grafit Gudron-grafit Gudron-grafit Gudron-grafit Gudron-grafit Gudron-grafit Gudron-grafit Gudron-grafit Gudron-grafit Gudron-grafit Gudron-grafit Gudron-grafit Gudron-grafit Gudron-grafit Gudron-grafit

Grafit+suyuq+ shisha+Al kukuni


Grafit+suyuq+ shisha+Al kukuni
Grafit+suyuq+ shisha+Al kukuni
Grafit+suyuq+ shisha+Al kukuni



6,3
9,15
7,75
6,65
7,05
8,0
6,85
9,45
6,8
7,85
9,55
9,2
6,3
9,4
11,3
8,5
9,85
10,4
8,4
11,8
6,1
4,75
7,5
9,8
8,95
6,8
8,4
10,2
6,0
6,83
9,8
8,2
5,4
7,3
6,1
7,7
9,2

YUza sifati qoniqarli, orqa qanotda mayda yoriqcha bor.
YUza sifatiqoniqarsiz, yoriqlar mavjud
“Qoniqarli yuza sifati” yoriqlar shtabi qirrasi bilan matritsa urinish joyida qoniqarli yuza

YUza sifati qoniqarli, mayda yoriqlar bor.


YUzasi sifati qoniqarli jarayon notekis kechadi.
YUza sifati qoniqarli
YUza sifati qoniqarli
YUza sifati qoniqarli
Qoniqarli, mayda yoriqlar prutok orqa qismida
Qoniqarli, mayda yoriqlar prutok orqa qismida
Prutok uzunligi bo‘yicha, yoriqchalar.
Prutok uzunligi bo‘yicha, yoriqchalar. Prutok uzunligi bo‘yicha, yoriqchalar. Prutok uzunligi bo‘yicha, yoriqchalar. Prutok uzunligi bo‘yicha, yoriqchalar. Prutok uzunligi bo‘yicha, yoriqchalar. Prutok uzunligi bo‘yicha, yoriqchalar.
YUza sifati yaxshi
YUza sifati yaxshi
YUza sifati yaxshi
YUza sifati yaxshi
YUza sifati yaxshi
YUza sifati yaxshi
Prutok orqa qismida yoriqchalar.
Prutok uzunligi bo‘ylab yoriqchalar jarayon saqraydi.

Ittrirovanlangan volfram zagotovkasini yuqori haroratda gidropresslashda stakanlardan foydalanish zarurati uning uzunligi va diametrining kichik o‘lchamda ekanligidir va konteynerdan vtulka ichki diametri 97 mm ga teng bo‘lgan turg‘un jarayon o‘tkazgich davrida ushbu diametri vtulka sqib chiqarib bo‘lmasligidir.
Po‘lat stakanning ichki yuzasiga dastlab 5 mm qalinlikda keramik teploizolatsiyalovchi qatlam surtib chiqildi. Gidropresslash stakanni dastlabki qizitmasdan va keyin esa va 1200°C qizitgan holatda amalga oshirildi. Gidropresslash jarayonini amalga oshirish uchun press konteyneriga ma’lum miqdorda ishchi suyuqlik kiritildi (kastorov yog‘i). Ammo faqat va , bo‘lganda ichki buzilishsiz prutok olindi, ammo butun uzunlik bo‘ylab yuza yoriqchalar, mavjud edi. Qolgan zagotovkalar yoki to‘liq buzildi deformatsiya o‘chog‘idan chiqish, davrida, yoki bosim ishchi ruxsat etilgan bosimdan ham ko‘tarilib ketdi, bu esa zagotovkani matritsada to‘htab qolish holatlariga olib keldi (10-jadvalga qarang).
10x243 mm va 50x200 mm o‘lchamli silindrsimon zagotovkalarni issiq gidropresslash 6 MN li pressda ishchi muhit sifatida grafit shaybadan foydalangan holda o‘tkazildi. Zagotovka yuzasida va stakannning ichiki yuzasida keramik issiqizolyasiyalaydigan maz qatlami surtildi. Zagotovkani molibden stakanida qizitildi va gacha qizitilgan po‘lat stakanga joylashtirildi va stakan press konteyneriga kiritib qo‘yildi. Olingan prutoklar qoniqarsiz sifatga ega bo‘ldi, hamma uzunlik va chizmalar bo‘ylab chuqur yoriqchalar paydo bo‘ldi (11-jadval).
11-jadval
VI-3 markali ittrirlangan volfram zagotovkasida 6 va 16 Mn li pressda presslash rejimi va sharoiti.

Zagotovka o‘lchami (uzunligi)

Gidropresslash rejimi HV, MPA

Prutok xarakteristikasi





Stakan mat-i

zagotovka

stakan



, GPa

Ishchi muhit

chekka

markaz

Press bosimi 6 MN

50x200
60x243
50x200
60x243

-
-
1500
1500

-
-
700
700

-
-
Po‘lat
Po‘lat

-
-
1,56...2,05
3,05...3,55

-
-
3,4...8,2
2,2...13,7

-
-
3,14
3,14

-
-
3,9
4,15

-
-
Grafit shayba
o‘zi

405±21
451±14
469±6
417±5

384±18
444±10
463±5
470±4

Dastlabki holat o‘zgarmaydi
Uzunlik bo‘ylab chuqur yoriqlar
Uzunlik bo‘ylab siqilishlar

Press bosimi 16 MN

27x60
27x60(2 dona)
27x60(2 dona)
27x60(2 dona)
27x60(4 dona)

27x60(3 dona)


27x60(3 dona)

-
1400
1550
1500
1650

1450
1500



-
1200
300
-
1650

1450
1500



-
Po‘lat
Po‘lat
Po‘lat
Molibden

Molebden


Molebden

-
-
3,8
3,8
4,28

5,02
5,1



-
-
3,6
3,6
7,03

5,65
5,72



-
-
4,6
4,6
6,13

5,37
5,41



-
17,0
13,0
-
8,75

8,20
8,0



-
Kostorovo moyi
O‘zi
-
Grafit+suyuq +
+shisha+Al+kuko‘zi
O‘zi

442±15
-
474±4
-
464±4

468±4
471±3



433±12
-
468±3
-
461±3

465±2
466±2



Dastlabki holat

Uzunlik bo‘ylab ko‘plab yoriqlar


Qoniqarli sifat, katta press qoldik. Stakan erib ketdi, jarayon amalga oshmadi.
YUza sifati yaxshi
YUza sifati yaxshi
YUza sifati yaxshi

Ammo qoniqarsiz natija ittrirovanlangan volfram zagotovkasini gidropresslaganda po‘lat stakanlarga joylangan, alohida qizitilgan volfram qotishmasini tez sovitish bilan bog‘liq, shu bilan birga yig‘ilgan zagotovkani chekka va markazida deformatsiya qarshiligini farqiga ham bog‘liq.
Po‘lat qobiqlarni (stakan) almashtirish molibden zagotovkasiga bir vaqtning o‘zida yig‘ilgan zagotovka qizitishini > 14000C haroratgacha, ichki keramik teploizolyasiyalardan foydalanmasdan, qo‘llash imkonini beradi bu esa po‘lat stakanlar uchun mumkin emas.
Oqim xarakteriga asosiy material va qobiqning deformatsiya qarshiligi qiymatlari munosabati katta ta’sir ko‘rsatdi, ya’ni getrogenniy tizim. Shunday qilib -molibden -teploizolyasion-po‘lat tizimi bilan taqqoslaganda tizimlardan foydalanganda po‘lat sharoit hosil bo‘ladi: kuchlanish sxemasi asosiy oqimning bir tekisligini ta’minlaydi va yig‘ma zagotovka ichki qismining buzilish imkoniyati yo‘qoladi bu esa markaziy va chekka qatlamlarda oqim tezligini bir xilligini ta’minlash hisobiga sodir bo‘ldi.
Deformatsiyalanadigan tizim oqimi harakateriga qobiqning qalinligi ham sezilarli ta’sir ko‘rsatadi. Bizning tajribamizda zagotovkaning dastlabki o‘lchami va konteyner qalinliklari, lineylangan edi. Zagotovka diametri 27 mm va uzunligi 60 mm (11-jadvalga qarang) 3...4 donadan molebden stakaniga joylandi va 1450....1500°C gacha qizitildi. Stakanni pechdan chiqarib olgandan keyin uni po‘lat qopqoq bilan yopdik va press konteyneriga joyladik. Ishchi muhit sifatida grafitdan tayyorlangan press-shaybadan foydalanildi. Gidropresslashdan keyin molibden qobig‘ini tokarlik ishlov berish (yo‘nish) yo‘li bilan olindi.
Har qanday holatda ham molebden qobig‘ini qo‘llab olingan mahsulotlar yaxshi yuza sifati (10-jadval) va yuqori yig‘indi tortish darajasida minimum press-qoldiq va konteynerdagi ishchi bosim qo‘llaniladigan holatda bo‘ladi.
Zagotovka yuzasida dastlabki tokarlik ishlovidan qolgan chiziqlar (riski) kuzatiladi, bu esa yuqori haroratli gidropresslashda grafit asosidagi muhit bilan gidrodinamik xarakterdagi ishqalanish borligini ko‘rsatadi.
va 1650 da gidropresslashni o‘tkazish plastometrda qiyin eriydigan metallarni qarshilik deformatsiyasini o‘rrganish asosida jarayoning tanlangan harorat rejami to‘g‘ri ekanligini tasdiqladi. Shuningdek da qobiq singari yaxshi butunlikka ega bo‘lgan prutoklar olindi, yig‘ma zagotovka markazida ham uncha katta bo‘lmagan markaz elipsi bilan. Bu esa zagotovka markazi va chekkalarida oqim tezligi bir xil ekanligidan dalolatdir .
bo‘lganda esa, molibden deformatsion qarshiligi sezilarli darajada pasayadi, zagotovka sekka qismlarda oqim markazga nisbatan tuproq bo‘ladi , bu esa markazni sekka qismdan uzilishga va volframning qisman buzilishiga olib keladi.


Download 1,37 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   18




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish