Cho‘lpon nomidagi nashriyot-matbaa ijodiy uyi Toshkent — 2019 R. Farmonov, U. Jo‘rayåV, sh. Ergashev jahon tarixi

Imperiyaning qulashi. 
Yevropa mamlakatlari qo‘shinlaridan iborat
qurolli kuchlar bilan Napoleon armiyasi o‘rtasidagi hal qiluvchi jang
1813-yili Leypsig ostonasida bo‘lib o‘tdi. «Xalqlar jangi» deb nom
olgan bu jangda Napoleon qo‘shini tor-mor etildi.
1814-yili ittifoqchi davlatlar armiyasi Parij shahriga kirib keldi.
Napoleon taxtdan voz kechishga majbur bo‘ldi. Ittifoqchilar uni Elba
oroliga surgun qildilar. Shu tariqa imperiya quladi.
Ittifoqchi davlatlar Fransiyada burbonlar sulolasi hokimiyatini tik-
lashga qaror qildilar. Inqilob yillari qatl etilgan qirol Lyudovik XVI
ning ukasi Lyudovik XVIII Senatning qarori bilan taxtga o‘tqazildi.
Ittifoqchilar Fransiya bilan sulh shartnomasini imzoladilar. Unga ko‘-
ra, Fransiya Napoleon davrida bosib olgan barcha hududlardan mah-
rum etildi.
Vaterloo jangi.
Ayni paytda Fransiyada ichki vaziyat murakkabla-
shib bordi. Bunga eski zodagonlarning feodal tartiblar va mutlaq mo-
narxiyani tiklashni, shuningdek, qo‘llaridan ketgan mol-mulklarini
qaytarib berishni talab qilishlari sabab bo‘ldi. Napoleon davridan
boyib olgan yangi zodagonlar va armiyadan bo‘shatilgan zobitlar ham
mamlakatdagi holatdan norozi edi.
Vaziyatdan surgundagi Napoleon foydalanib qolishga qaror qildi.
U 1815-yilning mart oyida Elbadan Fransiyaning janubiga yetib keldi.
Qirol Lyudovik XVIII ning Napoleonga qarshi yuborgan 30 ming
kishilik qo‘shini ham Napoleon tomoniga o‘tib ketdi. Napoleon Parij
shahrini egallab, yana taxtga o‘tirdi. Biroq u bu safar hokimiyatni
http://eduportal.uz

---

104
atigi 100 kun boshqardi. Ittifoqchi davlatlar (Buyuk Britaniya,
Gollandiya va Prussiya) juda katta armiyani Napoleonga qarshi
qo‘ydi. Ikki o‘rtada