Chala maymunlar va maymunlar. Odamsimon maymunlar

Chala maymunlar va maymunlar.
Odamsimon maymunlar

• 
  Primatlarning kelib chiqishi, primatlarning o‘ziga hos tomonlari
  
• 
  Primatlarning asosiy vakillari. chala maymunlar
  
• 
  Yuksak maymunlar, primatlarning kenja turkumlari va oilalari.
  

Primatlar
Primat degan atama fanda birinchi marotaba tabiatshunos olimi Karl Linney tomonidan joriy etilgan. U birinchilardan degan ma’noni anglatadi. Primatlar turkumiga chala maymunlar va maymunlar kiradi. Mezazoy erasining bo‘r davriga kelib, shu paytgacha hukmronlik qilgan bahaybat sudralib yuruvchilarning vakillari, xususan, dinozavrlar, ixtiozavrlar, pleozavrlar ob– havoning keskin sovishi oqibatida yoppasiga qirilib ketganlar. Natijada shu davrga qadar sudralib yuruvchilar hukmronligida yashab kelgan mayda sut emizuvchilar endilikda bo‘sh bo‘lib qolgan ochiq maydonlarni to‘ldira boshlaydilar. Har xil ekologik sharoitga moslanish tufayli ularning fiziologiyasi, xatti- harakatlari va tuzilishi bilan o‘zaro farq qiluvchi individlar rivojlanadi. Oqibatda mezozoy erasining oxiriga kelib, sutemizuvchilarning juda ko‘p turkum, oilalari, ajdod va turlari shu qatori primatlar turkumining dastlabki vakillari paydo bo‘lgan.
Maymunlar haqida qiziqarli ma’lumotlar

• 
  Dunyoda ularning 260dan ortiq turlari mavjud.
  
• 
  Maymunlar dunyoda qayerda yashashlariga qarab, ko‘pincha eski dunyo maymunlari va yangi dunyo maymunlariga bo‘linadi.
  
• 
  Yangi Dunyo maymunlari Amerikada, Qadimgi Dunyo
  

maymunlari Osiyo va Afrikada yashaydilar.

• 
  Maymunlar 10 yildan 50 yilgacha yashaydi. Maymunning eng kichkina turi - Cebuella pygmaea bo‘lib, tanasining uzunligi 117 dan 152 millimetrgacha (4,6 dan 6 dyuym) va dumining uzunligi 172 dan 229 millimetrgacha (6,8 dan 9 dyuym).
  
• 
  Maymunning eng katta turi bu uzunligi 1 metr (3,3 fut) va og‘irligi 36 kilogramm (79 funt) gacha bo‘lgan mandrill (Mandrillus sphinx)dir.
  

Maymunlar juda ijtimoiy hayvonlar bo‘lib, ular odatda ovqatlanadi, uxlashadi va guruh bo‘lib sayohat qilishadi.