Cao005 Variant: 24 Variant №24

Isakjonov Ixtiyor Ikromjon o’g’li

Guruh: CAO005

Variant: 24

Variant №24

1.Ma’lumotlar trakti deganda nima tushuniladi va u qanday amalga oshiriladi?

2.O’rnatilgan tizimlar deganda qanday tizimlarni tushunasiz?

3.Kompyuterlarning asosiy platasining (мат.плата) qanday turlarini bilasiz va ular qanday hususiyatlarga ega?

1.Ma’lumotlar trakti deganda nima tushuniladi va u qanday amalga oshiriladi?

Ma'lumotlar trakti dasturiy ta'minot orqali boshqariladigan moshinalardagi mikroprogramma - bu 2 qatlamdagi komandalar uchun mo'ljallangan interpretator. Mikroprogramma ma'lumotlar traktidan foydalanib xotiradagi komandalarni o'qiydi va ularni birma-bir bajara boshlaydi. Masalan, ADD komandasini bajarishda u xotiradan chaqiriladi, uning operandlari (a+b ifodada, a va b lar operand) registrlarga ko'chiriladi, MAQ ularning yig'indisini hisoblaydi, so'ng natija qayerda bo'lishi kerak bo'lsa shu tomonga yuboriladi. Ma'lumotlar traktini apparat ta'minot bilan boshqariladigan moshinalarda huddi shu ish bajariladi, biroq 2 qatlamdagi komandalarni interpretatsiyalovchi programmalar bo'lmaydi. Shu sababli 2 qatlamni komandalar to'plamidan iborat arxitektura deb nomladik.

Arifmetik mantiqiy qurilma oddiy arifmetik va mantiqiy amallarni bajaradi. Arifmetik mantiqiy qurilma bilan birga registrlar birgalikda malumotlarni ishlash ketma-ketligini yani malumotlar traktini hosil qiladi.

Malumotlar trakti quyidagicha ishlaydi – bitta yoki ikkita registrlar tanlanadi, arifmetik mantiqiy qurilma ular yordamida qandaydr amalni masalan – inkorlash, qo’shish, ayirish yoki boshqa bir amalni bajaradi, so’ngra natija talangan registrlardan biriga joylashtiriladi.

Bazi kompyuterlarda malumotlar trakti – mikroprogramma deb nomlangan mahsus dastur tomonidan nazorat qilinadi. Boshqa xil kompyuterlarda esa malumotlar trakti ishlab chiqarilayotgan kompyuterlarda malumotlar trakti oddiy apparat vositalari tomonidan nazorat qilinadi. Shuning uchun mikroarxitektura satxi deyiladi.

Malumotlar trakti dasturiy taminoti tomonidan nazorat qilinadigan kompyuterlarda mikrodastur deganda 2-sath buyruqlarining interpretatori, yani amalga oshiruvchisi tushuniladi. Mikrodastur xotiradan buyruqlarni chaqirib oladi va ularni malumotlatlar traktidan foydalangan xolda ketma – ket bajaradi. Masalan: ADD – qo’shish buyrug’ini bajarish uchun, u avval xotiradan chiqarib oladi unda ishtirok etadigan qo’shiluvchilar registrlarga joylanadi, arifmetik – mantiqiy qurilma yig’indini hisoblaydi va natijani hotiraga yozadi.

Malumotlar trakti apparat taminoti tomonidan nazorat qilinadigan komyuterlarda ham xuddi shunday amalga oshiriladi, ammo bunda ikkinchi sath buyruqlarini to’plami amalga oshirivchi, ya’ni interpretatsiya qiluvchi mikrodastur bo’lmaydi.