“byudjet hisobi va g’aznachilik”fakulteti “elektron tijorat va raqamli iqtisodiyot” kafedrasi

2-modul. 
Oʻbekistonda
 interaktiv innovatsion davlat xizmatlari milliy tizimini 
joriy etilishi  
8-mavzu. Elektron hukumat raqamli iqtisodiyot elementi sifatida
Davlat  boshqaruvi  ma’nosida  jamiyatni  rivojlantirish  global  munosabatlari. 
Davlat  hokimiyati  qonunchilik,  ijrochi  va  boshqaruv  organlari  elektron  xizmat 
koʻrsatish
   sohasi  raqamli  iqtisodiyot  tizimining  asosiy  tashkiliy-texnik  tashkil 
etuvchisi.  Elektron  hukumat  asosiy  modellari.  Elektron  hukumat  asosiy 
modellarining  taqqoslama  tasniflari.  Dunyo  taraqqiyotining  hozirgi  bosqichida 
jahon  iqtisodiyotining  rivojlanishi  takomillashuvning  raqamlashtirish  bosqichga 
oʻtib,
 “Uchinchi sanoat inqilobi”, “Industriya 4.0” kontseptsiya va boshqa shu kabi 
ishlanmalar.  Aniq   vaziyatlar  odatda  yangi  texnika-iqtisodiy 
toʻlqinning
  yuqori 
bosqichida  paydo 
boʻladi
  va  rivojlana  borib,   tadqiqot  tashkilotlari,  innovatsion 
kompaniyalar  yangi  tarmoqlar  chegarasidan  tashqariga  chiqa  boshlaydi, 
iqtisodiyotnng  an’anaviy  sohalari  va  oxir-oqibat   jamiyat  va  davlat  institutlarini 
qamrab oladi. 
Texnologik  jihatdan  ilg’or  davlatlarning  hozirgi  inqilobiy  holatdan  
ta’sirlanish  -  ekspertlari  xatolar,  raqamlashtirish  bilan  bog’liq  ishga  tushirgan 
dastur va tashabbuslariga oid tajribasini 
oʻrganish
 juda muhimdir. Bu 
oʻz
 dasturini 
yaratish  va  resurslarni  tejashda  yuzaga  kelishi  mumkin 
boʻlgan
  xatoliklar  oldini 
olishga yordam beradi.

---

229
Raqamlashtirish  tufayli  tubdan 
oʻzgaradigan
  iqtisodiyot  va  davlat 
boshqaruvining  xususiy  institutsional  maydonini  tahlil  va  tadqiq  qilish  alohida 
ahamiyatga  molik 
boʻladi.
  Shubhasiz,  etarlicha  qisqa  muddatda  va  ayni  paytda 
raqamli  tranformatsiyalarga  mos  kelmaydigan  huquqiy-me’riy  bazaviy  tizimida 
oʻzgarishlar
 amalga oshirish zarur 
boʻladi.
  
“Raqamlashtirish”  jarayoni  odatda  raqamli  texnologiyalarni  ommaviy  joriy 
etish  va  ishlash 
koʻnikmalarini
  olish,  ya’ni,  axborotni  yaratish,  qayta  ishlash, 
almashish  va  uzatish  texnologiyalari  bilan  boshlangan  ijtimoiy-iqtisodiy 
transformatsiya sifatida tushuniladi.
Microsoft  tahlilchilarining  fikriga 
koʻra,
  jahon  AT-industriyasini  keyingi 
yanada  rivojlantirishda  “Texnologik  platforma”  - 
qoʻshma
  texnologiyalar, 
mahsulotlar  va  ularni  tarqatish  kanallari 
toʻplamlari,
  shuningdek,  ulardan 
foydalanish va taqsimlash ekotizimlarini ommaviy joriy etish muhim rol 
oʻynashi
 
kerak. Hozirgi kunda yangi texnologik platformalarning asosiy elementlari bulutli 
hisoblash,  mobillik,  buyumlar  Interneti,  katta  ma’lumot  texnologiyalari,  biznes-
analitika  va  kompyuterli 
oʻrgatish
  hisoblanadi.   2015  yilda  jahon  ishbilarmonlik 
faolligi markazlaridan biri hisoblanadigan Jahon Iqtisodiy Forumi (WEF) maxsus 
uzoq  muddatli  Digital  Transformation  Initiative  (DTI)  (“Raqamli  ishlab 
chiqarishni tashkillashtirish tashabbusi”) dasturi ishga tushirilganligini e’lon qildi. 
Yaratuvchilarining  fikriga 
koʻra,
  mazkur  dastur  “Biznes  va  jamiyatni  kelgusi 
raqamlashtirishda  yangi 
yoʻnalish
  va  imkoniyatlarni  aniqlash  uchun  fokal  nuqta 
(focalpoint) 
boʻlishi
 kerak”.