Bóyicha tahsil olayotgan bakalavrlarga móljallangan

Ishdan maqsad. 
Suyak tóqimasining rivojlanishi va tuzilishini 
órganish. 
Zarur jihozlar.
Suyak tóqimasi tuzilishi, tarkibi, hujayralari 
osteoblast, osteotsit va osteoklast va suyak tóqimasining hosil bólish 
хillari tasvirlangan tablitsalar, doimiy mikroskopik preparatlar. Atlas. 
Ishni bajarish tartibi: 
1-tajriba.
Suyakning mezenximadan rivojlanishi (embrion 
jag’idan tayyorlangan). Suyak taraqqiyotining turli bosqichlarida har хil 
tóqimalar hosil bóladi. Preparatdan eozin bilan tóq pushti rangga 
bóyalgan, turlicha shakl va qalinlikdagi yangi hosil bólgan suyak 
tósinlarini topish mumkin. Ularni och bóyalgan mezenxima hujayralari 

---

46 
órab yotadi. Katta obьyektiv yordamida ana shu yangi hosil bólayotgan 
suyak tósinlari tuzilishini kóramiz. 
Suyak tósinlari oksifil bóyalib ularning pyerifyerik qismida ensiz, 
och bóyalgan zonasi ajralib turadi. Bu hali kalьtsiy tuzlari tóplanmagan 
suyak oldi moddadan iborat bóladi. Suyak tósinlari chetlarida 
ostyeoblast hujayralar bir qator bólib yotadi. Osteoblastlar past bóyli 
prizmatik, kópincha esa shakli notóg’ri hujayralar bólib, suyak 
moddasini hosil qiladi. Suyak moddasi hosil bólishi davomida 
osteoblastlar ana shu yangi hosil bólayotgan suyak moddasida kómilib 
qoladi va asta-syekin suyak hujayralari-osteotsitlarga aylanadi. Shu 
sababli preparatdi suyak tósinlari ichida ushbu hujayralar kórinadi. 
Suyak moddasi yangi suyak hosil bólishi bilan ayni bir vaqtda qisman
yemirilib ham turadi. Suyak moddasini ostyeoklast deb ataluvchi 
hujayralar yemiradi. Osteoklastlar kam uchraydi ular juda ham katta 
bólib, tarkibida kóplab yadro tutadi. Osteoklastlar ham suyak tósinlariga 
yopishib yotadi. Ular suyak moddasini yemirishi tufayli bu joylarda 
lakunalar hosil bóladi. 
Suyak tósinlari mezenxima bilan óralgan. Mezenxima ichida 
kópgina qon tomirlar joylashgan.