Buyuruvchining farmoni va taqiqiga e’tirozsiz bo’ysunish hamda uni buyurilganidek bajarish

Shofe’iy mazhabi

Bu mazhab jug’rofiy mintaqa mahsuli bo’lmasdan, ikki o’zga mazhab bilan yaqindan tanish, Payg’ambar ajdodi Hoshimning akasi Al-Muttalib avlodidan bo’lgan Muhammad ibn Idris ibn al-Abbos ibn Usmon ibn Shofe’iy uning asoschisi bo’ldi. Shofe’iylik 767-yili Falastin (G’azza) tug’ilib, 820- yili Misrda vafot etdi. Shofe’iy “Al-Umm” nomli kitobni yozib (ba’zi ma’lumotlarga ko’ra kitobni uning shogirdi Ar-Rabiy ibn Sulaymon (884 y) yozgan), unda nafaqat shofe’iylik mazhabi nazariyasini ifodalagan, balki o’zga mazhablar orasidagi ko’plab farqlarni ham izohlab bergan. Mazkur yeti jildlik kitobda turli huquqiy masalalar, Ali va Ibn Mas’ud orasidagi ixtilof, Shofe’iy va Molik qarashlari orasidagi farq Ash-Shayboniy tomonidan Madinaga xos ayrim nazariyalarining rad etilishi o’z aksini topgan. Misr mazkur yangi mazhabning vatani bo’lgani uchun u yerda bu ta’limot chuqur ildiz otgani tabiiydir. 1517-yili Usmoniy turklar tomonidan Misrga hanafiy mazhabi kiritiladi. Hozirgi kunda sud mahkamalarida shaxsiy maqom borasida hanafiy mazhabi tatbiq etilsa-da, ko’p misrliklar, ayniqsa, qishloq joylarida o’z diniy urf-odatlarida shofe’iy an’analariga sodiq qolganlar. Falastin va Iordaniyaning aksariyat musulmonlari, Suriya, Iroq, Hijoz, Pokiston, Hindiston, Indoneziya hamda Eron va Yamandagi sunniy musulmonlar ham shunday qiladilar.