Buyum materiali va konstruksiyasi haqida ma'lumot

Detallarning o'z qarshiligi. Payvandlash joyidagi umumiy qarshilik
O^czining qarshiligi deganda, detaining hajmida muayyan tarzda taqsimlangan qarshilik tushuniladi. Ushbu qarshilik orqali tok o‘tganda unda issiqlikning asosiy miqdori ajralib chiqadi.


Payvandlash sikli oxiridagi elektr qarshilikni (R\e ⁼2R\d hisoblash sxemasi.
Tok ulanguga qadar (tegish joyining sovuq holati) Su, d^ va mos ravishda R_D anik boMmaydi, chunki ning F_pay ga va yuzining holatiga umumiy boglikligi mavjud boTmaydi. Issiqlik jarayonlarini hisoblashda detallarning qarshiligini detallarni qizdirishning oxirida (tegish joyining issik holati) qarab chiqish qulayrokdir. Hisoblashni soddalashtirish uchun, elektrod-detal tegish joyida d^=d^, detal-detal tegish joyida esa d^=db ekanini va d^ ning d_b dan kam farq qilishini hisobiga olib shartli ravishda d_v=d^ deb qabul qilinadi. T?_DD va nolga teng hamda S_r= S_K deb ham qabul qilinadi.
KoTib chiqilayotgan qarshilik har biri qandaydir T\ va T₂ haroratgacha qizdirilgan bir xil qalinlikdagi ikkita shartli plastina 1 va 2 ning qarshiliklari yigTndisidan iborat deb tasavvur qilinadi.
U holda izlanayotgan qarshilik ushbu formuladan aniqlanadi:
^RD ⁼ ? •
Detallarning solishtirma elektr qarshiliklari pi va p₂ metallning turiga, unga termomexanik ishlov berish turi hamda haroratga bogMik. p\ va p₂ ning qiymatlari ishlov ravishda T\ va T₂ haroratlar uchun aniqlanadi. Kam uglerodli po‘latdan tayyorlangan detallarni payvandlashda 7_]=1200°C va Г₂=1500°С, qilib aluminiy qotishmalari uchun esa Г|=450°С hamda Г₂=630°С qilib olinadi.
k_? koeffitsient detallarning notekis qizishini hisobga oladi. PoMatlar uchun A_p=0,85, aluminiy va magniy qotishmalari uchun esa &_p=0,9. A_D koeffitsient nisbatga teng (7?_s- metallning uzunligi va diametri d_E boMgan silindrsimon ustunchasi elektr qarshiligi). Bundan tashkari, A_D koeffitsient d\JS nisbatga ham boglik. Bu nisbata qancha kichik bo‘lsa, A_D shuncha kichik, bilan R_s orasidagi farq, shuncha katta boMadi. 0,8-3 mm qalinlikdagi detallarni payvandlashda A_D=0,8 bo‘ladi.
Uchma-uch payvandlashda har qaysi uchastkada elektr qarshilik quyidagi umumiy formula yordamida taxminan aniqlanadi:

bunda: m- sirtqi effekt koeffitsienti boMib, u ferromagnit o'zgarish haroratigacha (po‘lat uchun 768°C) uglerodli po^wlatdan ishlangan 20 mm dan qalin detallar uchun ortib boradi;

p-qizish haroratidagi solishtirma elektr qarshilik;
/- harorati teng uchastkaning uzunligi.
Qizdirish mobaynida payvandlash joyida issiqlik ajralib chiqishi elektrodlar orasidagi qism R_EE qarshiligida yuz beradi. Nuqtali payvandlash uchun bu qarshilik birinchi davrda tegish qarshiliklari kamayishi oqibatida tez pasayadi. Pasayish darajasi siqish kuchiga bog‘lik boMib, u kattalashishi bilan ozayadi.


payvandlash jarayonida elektr qarshiliklarning о 'zgarishi.
Qarshilik bilan uchma-uch payvandlashda qizdirish mobaynida 7?_Ee ning o⁴zgarish sxemasi ana shy qarshilikning nuqtali payvandlashdagi o‘zgarish sxemasiga ana shu qarshilikning nuqtali payvandlashdagi o‘zgarish sxemasiga o⁴xshaydi.
Eritib uchma-uch payvandlashda jami T?_EE qarshilik boshqa qonunga muvofiq o^wzgaradi. Tegish qarshiligi /?_erish butun erish jarayoni mobaynida mavjud buladi, ammo davrning oxirlariga kelib biroz kamayadi, bunga ulagichlarning soni va ularning kesimi oritishi oqibatida erish tezligi oshingi sabab bo‘ladi. Cho‘ktirish vaqtida bu qarshilik yo‘qoladi va T?_EE endi 27?_D ga yakin bo‘lib qoladi.
Uchma-uch payvandlashda tegish qarshiligi yo‘qolgandan so‘ng umumiy qarshilik detallarning qisuvchi jagTardan chiqib turuvchi uzunligi bilan aniqlanadi, bunda ularning notekis qizishi inobatga olinadi. Eritib payvandlashda ushbu notekislik eritishdan oldin biroz qizdirib olishga ham bog⁴ liq bo4adi.


Uchma-uch payvandlash jarayonida elektr qarshiliklarning о ‘zgarishi (quyuq chiziq - qarshilik bilan payvandlash; uzlukli chizik — eritib payvadlashda).

4. 
   Payvandlash rejimini hisoblash.