Buyuk allomalar

Abu Rayxon Beruniy (973-1048)

• Abu Rayxon Beruniy (973-1048)
• Beruniy 362 xijriy yili (973-yil) Xorazmning qadimgi Kat shahrida tug‘ildi. U yoshligidanoq ilm fanga juda qiziqqan, qobiliyatli, juda mehnatkash bo‘lgan, bir qancha tillarni –sug’diy, fors, hind, yunon va qadimgi yahudiy tillarini ham o‘rgangan. U nafaqat hindiston tarixini, madaniyati xatto sanksrit tilini ham o‘rgandi.

• www.arxiv.uz

Qadimgi ma’mun akademiyasining eng ko‘zga ko‘ringan faol ishtirokchilaridan biriga aylandi. Shu bilan birga u Shox Ma’mun II ning eng yaqin maslahatchisi sifatida mamlakt siyosiy ishlarida ham faol qatnashgan. Beruniy Urganchda yashagan davrida Ibn Sino bilan yozishma olib borgan. Bizgacha ularning savol-javoblaridan 18tasi yetib kelgan. Savol javoblarning mazmunida aristotelning aql bilan his etish orqali chiqargan xulosalariga Beruniy tuzatish va tajribalari orqali aniqlangan xulosalarini qarshi qo‘ygan. Ibn sino esa Aristotelni himoya qilganligi ma’lum. Beruniy Xorazmda yashaganligi vaqtida hali juda yosh bo‘lishiga qaramay, Kat shahrida muhim astronomik kuzatishlar o‘tkazgan. Bu kuzatishlar uchun o‘zi asboblar ixtiro qilgan. Beruniy 22 yoshida o‘zi tug‘ilib o‘sgan vatanini tashlab ketishga majbur bo‘ladi va oldiniga Rayga keyin Jurjonga keladi. Bu yerda mashhur tabib, astronom, faylasuf abu sahl Iso al Masihiy bilan tanishadi va undan ta’lim oladi.

• Qadimgi ma’mun akademiyasining eng ko‘zga ko‘ringan faol ishtirokchilaridan biriga aylandi. Shu bilan birga u Shox Ma’mun II ning eng yaqin maslahatchisi sifatida mamlakt siyosiy ishlarida ham faol qatnashgan. Beruniy Urganchda yashagan davrida Ibn Sino bilan yozishma olib borgan. Bizgacha ularning savol-javoblaridan 18tasi yetib kelgan. Savol javoblarning mazmunida aristotelning aql bilan his etish orqali chiqargan xulosalariga Beruniy tuzatish va tajribalari orqali aniqlangan xulosalarini qarshi qo‘ygan. Ibn sino esa Aristotelni himoya qilganligi ma’lum. Beruniy Xorazmda yashaganligi vaqtida hali juda yosh bo‘lishiga qaramay, Kat shahrida muhim astronomik kuzatishlar o‘tkazgan. Bu kuzatishlar uchun o‘zi asboblar ixtiro qilgan. Beruniy 22 yoshida o‘zi tug‘ilib o‘sgan vatanini tashlab ketishga majbur bo‘ladi va oldiniga Rayga keyin Jurjonga keladi. Bu yerda mashhur tabib, astronom, faylasuf abu sahl Iso al Masihiy bilan tanishadi va undan ta’lim oladi.

FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO‘YHATI

• www.ru.wikipedia.org
• www.google.com
• www.uz.denemetr.com
• www.adabiyot.uz
• www.muslimphilosophy.com