Buxoro oziq-ovqat va yengil sanoat texnologiyasi instituti

32-tajriba. Etil spirtning turli oksidlovchilarga munosabati. 

Reaktiv va materiallar: etil spirt, 5 % li kaliy bixromat eritmasi, 1 n sulfat 

kislota,  kaliy  permanganatning  0,1  n  eritmasi,  fuksinsulfat  kislota:  spiral  qilib 

o’ralgan mis sim. 

A) Xromli aralashmaning ta`siri. 

Probirkaga kaliy bixromatning 5 % li eritmasidan 3 ml, sulfat kislotaning 1 

n eritmasidan 2 ml va etil spirtdan 1 ml  quying, hosil bo’lgan aralashmani ehtiyot 

bo’lib chayqating va to’qsariq rangdan to’q-yashil  rangga o’tguncha past alangada 

---

 

47 

ohista qizdiring. Bunda achigan olma hidini eslatuvchi sirka aldegid hosil bo’ladi.  

Bundan  

K

2

Cr

2

O

7

 + H

2

SO

4

 → H

2

Cr

2

O

7

 + K

2

SO

2

 

H

2

Cr

2

O

7

 





o

t

 2CrO

3

 + H

2

O 

                                                                                         O 

3CH

3

 - CH

2

OH + 2CrO

3

  + 3H

2

SO

4

 →  3 CH

3 

 - C    +   Cr

2

(SO

4

)

3

 + 6H

2

O 

                                   H 

 

B)  Mis(II)-oksidning  ta`siri.  Probirkaga  2  ml  etil  spirt  qo’ying.  Bir  uchi 

spiral  qilingan  mis  simni  gaz  alangasida  qora  gard  hosil  bo’lguncha  qizdiring, 

so’ng  uni  probirkadagi  etil  spirtga  tushiring.  Bu  jarayonni  2-3  marta  takrorlang. 

Spiralning qoraygan qismi yaltiroq bo’lib qoladi, chunki mis(II)-oksid qaytariladi. 

Bu vaqtda sirka aldegidga mos hid paydo bo’ladi. 

                                                                                  О        

CH

3

CH

2

OH + CuO →   CH

3 

 -  C    +    H

2

O + Cu 

                       H 

 

Sirka aldegid hosil bo’lganligini muhitga fuksinsulfat kislota qo’shib bilish 

mumkin.  Buning  uchun  probirka  0,5-1  ml  fuksinsulfat  kislota  eritmasidan 

qo’shiladi. Rangsiz aralashma qizg’ish binafsha rangga kiradi.