Buxoro oziq-ovqat va yengil sanoat texnologiyasi instituti

28-tajriba.Yodoform olish 

Reaktiv  va  materiallar:  etil  spirt,  o’yuvchi  kaliyning  10  %  li  eritmasi, 

yodning kaliy yodiddagi eritmasi. Probirkalar, filtr qog’oz, tomizgich, voronka. 

Probirkaga 3-4 tomchi etil spirt, 1 ml suv va 3 ml yodning kaliy yodiddagi 

eritmasidan  soling.  Hosil  bo’lgan  aralashmaning  qo’ng’ir  rangi  yo’qolguncha 

o’yuvchi kaliyning 10 % li eritmasidan tomizing bir necha daqiqadan so’ng eritma 

o’z-o’zidan loyqalanib sarg’ish rangli yodoform cho’kmaga tusha boshlaydi. 

                                                         O 

CH

3

 – CH

2

 – OH + J

2

 → CH

3

 – C         + 2HJ 

                                                         H 

---

 

41 

 

 

                O                                   O 

CH

3

 – C       + 3J

2

  → CJ

3 

 –  C         +   3 HJ 

                 H                                  H 

 

              O                                                 O 

CJ

3

 – C       +  KOH  → CHJ

3

    + H – C        –  O  -  K 

              H                                                  

(HJ + KOH → K + H

2

O)   ham kuzatiladi. 

Cho’kmani filtrlab oling. U o’ziga xos hidli, yaproqsimon, kristall modda. 

xloroformning  yodoformdan  qanday  farqi  bor?  Xloroformning    sirka  aldegiddan 

olinish reaksiyasi tenglamasini yozing.