Buxoro muxandislik texnologiya instituni

Himoyaga chiqariladigan asosiy masalalar: 
-  Mahalliy AI-80 benzini asosida Yevropa tasnifi talablariga javob beradigan 
raqobatbardosh mahsulotni olish; 

---

9 
 
-  Tanlab  ta`sir  etuvchi  adsorbentlarni  tanlash  va  ularning  suyuq  faza  va 
dinamik 
sharoitlarda 
sorbsion 
sig`imini 
o`lchash 
bilan 
benzinni 
dearomatlash  va  denormallashtirish  jarayonlarini  o`tkazishning  nazariy  va 
amaliy asoslanishi. Bu jarayon o`tkazish sharoitlarini optimallashtirish. 
-  Ish natijalarini amalda qo`llash bo`yicha tavsiyalar. 
Ishning  yangiligi:  Yangi  neft  gazokondensatli  xom  ashyodan  AI-80  benzini 
asosida  uni  adsorbsion  dearomatlash  va  deparafinlash  yo`li  bilan  Yevro-4  va 
Yevro-5 Yevropa tasnifi talablariga javob beradigan raqobatbardosh benzinni olish 
imkoniyati birinchi marta ko`rsatilgan. 
       Yaxshilangan  sifatli  benzinda  benzol  miqdori  5.03  dan  1.35%  mass.gacha 
sezilarli darajada kamayishi aniqlangan. Uning oktan soni sintetik seolit CaA bilan 
deparafinlanganda 80 dan 84 gacha ko`tariladi, bunda sorbent sig`imi qiymatining 
inkrementi  n-alkan  C
6
-C
11
  lar  gomologik  qatoridagi  bitta  metilen  guruhga 
taxminan 1.05% mass.ni tashkil qildi. 
       Aromatik va n-parafin uglevodorodlar sorbsiyasi termodinamik parametrlarini 
tekshirganda  benzinning  ekologik  –  ekspluatatsion  xossalarini  yaxshilash 
imkoniyati  aniqlandi.  Termodinamik  parametrlarni  tekshirish  natijalari  bo`yicha 
tegishli  nomogrammalar  tuzilgan  bo`lib  ular  olingan  maxsulot  tarkibini 
optimallashtirishga imkon beradi.