Buxoro davlat universiteti utayeva feruza xolmamatovna

Shahar devorlari: 
V-VI asrlarda qalinligi 5-6 metr, balandligi 5 
metr eftaliylar davri bilan bog‘liq, VIII asrda arablar bosqini vaqtida 
devor qalinligi 5-6 metrdan qalin bo‘lgan. 
Quva shahri o‘ziga xos iqtisodiy savdo
-
sotiq shahri. VII-VIII 
asrlarda otashparastlik diniga shiginishgan, hatto budda ibodatxonalari 
ham bo‘lgan. 
Oyna ishlab chiqishda quvaliklarga teng keladigani bo‘lmagan. 
Shishadan atir upalar, tibbyot kolbalari yasaganlar. Quvadan topilgan 
tangalar urtarsi teshik qilib ishlangan.
Uning markazida Registon maydoni, ko‘handizda jome masjidi, 
rabodida esa saroy, qamoqxona va bozorlari joylashgan qismlari 
mo‘g‘ullar istilosi oqibatida vayron etilgan. 
9.4.Andijon, Osh, O‘zgan, Xo‘jand Buyuk ipak yolining 
muhim tarmoqlari. 
Zahriddin Muhammad Bobirning “Bobirnoma” asarida qayd 
etilishicha: “o‘rta asrlarda Andijon Movaraunnahrda Samarqand va 
Kesh shaharlari kabi yetakchi o‘rinda turgan.”Andijon” toponimi 
ikki o‘zakli bo‘lib turk-mo‘gul tilida “yaqin do‘st”,”jon” “daryo 
yoki soy” ya’ni, Andijonsoy bo‘ylarida suv chiqarib, o‘z mehnatlari 
bilan hayot kechiganlar”. 
Xitoy manbalarida bundan 2,5 ming -yil oldin hozirgi Andijon 
shahri hududi shahrsozlk madaniyati vujudga kelgan va 
rivojlanganligi qayd etilgan. 
Dastlabki Xitoyning Anosi shahridan chiqqan karvonning 
birinchi tarmog‘i Qashqar, O‘zgan, O‘sh, va Davan davlatiga kirib 
kelgan, ikkinchi tarmogi Mingtepa, Andijon, Quva, Xo‘jand, 
Axsikent, Pop va qamchiq dovoni orqali Ohangaron vodiysi va 
so‘ngra Qozogiston va Sibirga chiqib ketilgan. 
Andijon milodiy I asrdan Kushon davlati tarkibida va so‘ngra 
eftaliylar,VI asrdan Turk xoqonligini 714 -yildan Farg‘onaning 
poytaxti Andijon arablar tasarrufiga o‘tdi va islom dinini qabul 
qildi IX-X asrda Somoniylar davrida savdo sotiq markaziga 

---

152 
aylangan. XII asrda Qoraxoniylar davrida O‘zgan shahri davlatning 
ikkinchi poytaxti deb e’lon qilindi. XII asrda mug‘ullar 
hukmronligi davrida “chig‘atoy puli” ishlab chililgan va savdoda 
ishlatilgan.