Buxoro davlat universiteti tuproqshunoslik va geografiya

«№ 1» global muammosi ekologiya, atrof-muhit muhofazasi bo'lib qoldi. 

Xo'jalikning  turli  tarmoqlari  o'ziga  xos  ekologik  sig'imga  ega.  Asosiy  ishlab 

chiqarish  tarmoqlari  —  makroiqtisodiy  tizimlar:  sanoat,  qishloq  xo'jaligi,  transport 

ekologik  vaziyatni  shakllantiruvchi  eng  muhim  omillardir.  Bu  borada  N.N. 

Kolosovskiyning  energiya  ishlab  chiqarish  sikllari  g'oyasiga  amal  qilish  ham  katta 

samara  beradi.  Zero,  bu  konsepsiya  ishlab  chiqarishning  chiqindisiz  texnologik 

jarayonini tashkil qilishni ko'zda tutadi. 

Jahon  xo'jaligining  yagona  tizimi  vujudga  kelganga  qadar  halqaro  (geografik) 

mehnat  taqsimoti  uncha  rivojlanmagan  edi.  Hatto  XVII-XVIII  asrlargacha  ko'pgina 

mamlakatlar  halqaro  iqtisodiy  munosabatlarda  o'zlarining  ichki  bozorlariga  chet  el 

mahsulotlarini  kiritishga  qarshi  siyosat  olib  borar  edilar.  Bu  siyosat,  yoki  importni 

cheklash iqtisodiyot tarixida merkantilizm nomi bilan o'rin olgan. 

Albatta,  bunday  sharoitda  jahon  bozori  xususida  so'z  yuritish  mumkin  emas. 

Jahon  bozori  erkin  iqtisodiyot,  ochiq  savdo  tizimini  joriy  qilishni  taqozo  etadi.  Ana 

shunday  yo'nalish  fiitredizm,  ya'ni  erkin  savdo  deb  ataladi.  Uning  ilmiy  asosini 

yaratishda  A.  Smit  va,  ayniqsa,  D.  Rikardoning  xizmati  katta  bo'lgan.  Ularning 

g'oyalari  halqaro  geografik  mehnat  taqsimotini  keng  ko'lamda  rivojlantirish, 

mamlakatlararo  savdo-sotiqni  faollashtirishga  qaratilgan  boiib,  u  qiyosiy  imtiyoz