Buxoro davlat universiteti tarix va madaniy meros fakulteti 5-1tar 20 talabasi Tag`iyev Alijonning O`zbekiston tarixi fanidan taqdimoti

Amir Temur va To’xtamish munosabatlari

Download 3,82 Mb.

1 2 3 4

Bog'liq
alijon

To’xtamish Mang’it hokimi To'ychixo’janing farzandi
To’ychixo’ja Oq O’rdani (1361-1376) yillarda boshqargan.
O’rusxonning Oltin O’rdani burlashtirish siyosatini qo’llamagani uchun 1376-yilda qurultoyda qatl etiladi
O’rusxonning ta’qibidan qochib Amir Temur huzuridan panoh topadi

https://images.app.goo.gl/higoiifaGVroJQZi8

Amir Temur To'xtamishni izzat-ikrom bilan kutib oladi
To’xtamishga Sayram va Savron viloyatlarini taqdim etadi.
To’xtamishga Oq O’rda taxtini egallashda bir necha marta qo’shin bilan yordam beradi ammo To'xtamishning noshudligi tufayli qo’shin yengiladi
Mahkam Abduraimovning yozishicha Amir Temur 4-marta ham To’xtamishga yordam beradi.
Bu yurish natijasida O’rusxonning o’g’li ham halok bo'ladi.Uning xuni uchun O'rusxon Amir Temuedan To'xtamishni talab qiladi.

Shundan so’ng Amir Temur 1379-yilda O’rusxon ustiga qo’shin tortib boradi va uni yengadi
1379-yil To'xtamish Oq O’rda taxtiga o'tiradi
Taxtga chiqqan To'xtamish Oltin O’rdani birlashtirish ishini boshlaydi.

To’xtamish dastlab 1380-yilgi Don daryosi bo'yidagi Kulikovo maydonida yengilgan tumanboshi Mamay qo’shinlarini osonlik bilan yengadi va Oltin O’rdani birlashtiradi.
So’ng boj to’lashni rad etgam Moskvaga yurish qiladi .
1382-yil Moskva bosib olinib yoqib yuboriladi.

Oltin O'rdani burlashtirish siyosati tugagach To’xtamish endigi e’tiborini Amir Temur bosib olishni rejalshtirgan hududlarga qaratadi.
Shu munosabat bilan 1385-yilda Tabrizni egallaydi.
17 ta shaharda o’z nomidan tanga pullar zarb qiladi
Dastlab Amir Temur To’xtamish bilan iliq munosabatda bo’ladi. Unga elchi yuborib bu yurishlarni to’xtatishni talab qiladi .
Lekin g’alabalardan g’ururlangan To’xtamish o’z valine’matiga qarshi bosh ko’taradi

Ammo 1386 -1388-yillar oralig’ida Amir Temurning Janubiy Eron yurishidan foydalanib To’xtamish bir necha marta Movarounahrga bostirib kiradi
Bu vaqtda mog’ullar Sayram va Toshkentga hujum qilib uni talaydilar va Buxoroni qamal qiladilar.
To’xtamish buyrug’i bilan Qozonxon qarorgohi bo’lgan Zanjitsaroy yer bilan tekislanadi.
Movarounahrdagi vaziyatdan xabardor bo’lgan Amir Temur zudlik bilan orqaga qaytishga buyruq beradi.
Temurning qaytishini eshitgan To’xtamish qo'shinni ikki qismga bo’lib bir qismni Xorazm orqali ikkinchi qismni esa Sirdaryo orqali Movarounahrdan olib chiqib ketadi
To’xtamishning xatti-harakatlari Amir Temur bilan munosabatlarning uzil-kesil buzilishiga olib keladi

Download 3,82 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:

1 2 3 4