Buxoro davlat universiteti tarix kafedrasi

ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ ОЛИЙ ВА ЎРТА МАХСУС ТАЪЛИМ ВАЗИРЛИГИ

БУХОРО ДАВЛАТ УНИВЕРСИТЕТИ

TO’RAYEV A. I, AHMADOV A. A


O’RTA OSIYO VA O’ZBEKISTONNING DAVLAT MUASSASALARI TARIXI


O’ZBEKISTON RESPUBLIKSI

OLIY VA O’RTA MAXSUS TALIM VAZIRLIGI

BUXORO DAVLAT UNIVERSITETI

TARIX KAFEDRASI

O’RTA OSIYO VA O’ZBEKISTONDA DAVLAT MUASSASALARI VA BOSHQARUV TIZIMLARI

Buxoro – 2017

Kirish

So‘nggi yillarda jahon hamjamiyatining ajralmas qismi bo‘lgan O‘zbekistonda ham jamiyat hayotidagi tub burilishlar va milliy tafakkuridagi o‘zgarishlar tufayli O‘zbekiston tarixiga qiziqish yanada kuchaydi. Ayniqsa, bu borada milliy davlatchilikning mahalliy boshqaruv usullari, o‘zbek xalqi etnogenezi va etnik tarixi kabi muhim muammolar bilan birga mahalliy boshqaruv organlarining tuzilishi, uning vazifa va vakolatlari o’rganish, tahlil qilish dolzarb masala bo’lib kelmoqda.

O’zbekiston Respublikasi birinchi Prezidenti I. A. Karimov qayd etganlaridek: “Tarixiy xotira, xalqning jonajon o'lkaning davlatimiz hududining xolis va haqqoniy tarixini bayon etish, milliy o’zlikni anglash, tabir joiz bo’lsa milliy iftixorni tiklash va o’stirish jarayonida nihoyat muhim o’rin tutadi”¹.

Yuqorida bayon etgan fikr, mulohazalarimizdan kelib chiqan holda “Orta Osiyo va O’zbekiston davlat muassasalari tarixi” nomli o’quv qo’lanmada ajdodlarimiz o’z boshqaruv tizimiga qaysi davrdan boshlab ega bo’lganligi, eng qadimgi boshqaruv an’analari, hozirgi kundagi millatimiz, davlatimiz hamda jamiyatimiz rivojlanishida davlatchilik tarixini, davlat muassasalari boshqaruvini chuqur tushunish, tahlil va tadqiq etish dolzarbligi bilan ahamiyatlidir. Chunki jamiyatimizning ilk davlatchilik tarixini, davlat muassasalari boshqaruvini o’rganmasdan turib bugungi va ertangi davlatimiz boshqaruvini tasavur qila olmaymiz.

Shu nuqtai nazardan ham mazkur o’quv qo’llanmada o‘zbek xalqi davlatchiligining asoslari, bu jarayonga ta’sir etgan hamda tezlashtirgan omillar, turli davrlarda davlatchilik rivojining yuqori nuqtasi yoki inqirozi va ularning sabablari, davlatchilik turlari va shakllari, turli davrdagi mansablar va unvonlar, ma’lum sulolalar va tarixiy shaxslarning davlatchilikdagi o‘rni va ahamiyati, harbiy qo’shin, er egaligi va soliq tizimi masalariga asosiy e’tibor qaratildi.

Shunindek, hukumdorlarning davlatning ichki va davlatlararo tashqi aloqalari, davlatni boshqarish borasida olib borgan iqtisodiy, ijtimoiy, siyosiy sohalardagi yangiliklarga ham urg’u berilib o’tiladi.

Mavzu: O’rta Osiyo va O’zbekistonda davlat muassasalari tarixi fanining predmeti, obe’kti, maqsadi va vazifalari

Reja: