Buxoro davlat universiteti pedagogika kafedrasi «umumiy pedagogika»



Download 2,47 Mb.
Pdf ko'rish
bet162/250
Sana30.12.2021
Hajmi2,47 Mb.
#86767
1   ...   158   159   160   161   162   163   164   165   ...   250
Bog'liq
umumiy pedagogika

Demokritningqarashlari  (eramizdan  avvalgi  460—370  yillar)  qadimgi  yunon 
falsafasining  cho’qqisidir.  Demokrit  o’z  asarlarida  yuqorida  nomlari  qayd  etilgan 
mutafakkir faylasuflar kabi tarbiya  masalalariga  katta e’tibor beradi. U o’z nazariyasida 
tabiat  qonunlariga,  xurofotni  va  qo’rquvni  emirib  tashlaydigan  chinakam  bilimlarga 
murojaat qiladi. 
Demokrit  tarbiyani  tabiatga  muvofiqlashtirish  masalasini  birinchi  bo’lib  ilgari 
surdi. “Tabiat bilan tarbiya bir-biriga o’xshaydi” deb yozadi u. Demokrit “ta’lim mehnat 


183 
 
asosidagina go’zal narsalarni hosil qiladi”, deb, tarbiya ishida mehnatning roli juda katta 
ekanligini ta’kidladi. 
U  doimo  mehnat  qilib  turishni  talab  qildi,  mehnatga  odatlarna  borgan  sari, 
mehnat  engil  bo’lib  boradi,  deydi.  U  yomon  o’rnakdan  ehtiyot  bo’lish  kerak,  deb 
ta’kidlaydi va yaxshi xulq hosil qilishda mashqning ahamiyati katta, deb hisoblaydi. 
Demokrit 
barcha 
tabiiy 
jarayonlarga, 
jumladan, 
insonning 
axloqiy 
munosabatlarida ham kishi xulqini real, bu dunyodagi asosini topishga urinadi. Demokrit 
axloqni  odamning  o’z  tabiatidan  kelib  chiqib  asoslashga  harakat  qiladi.  Bilish 
nazariyasida  Demokrit  moddiy  olamni  bilish  va  haqiqatga  erishish  mumkinligini 
ta’kidladi,  bilish  jarayonida  sezgi  va  tafakkur  rolini  ko’rsatdi.  Uningcha  sezgilarimiz 
orqali  olingan  bilim  “qorong’i”;  u  olamning  mohiyatini  ochib  berolmaydi;  aql  orqali 
olingan  bilim  “yorug’”,  haqiqiy  bilimdir.  Tabiat  sirlarini  faqat  fikrlash  yo’li  bilan  bilib 
olish mumkin.  
Demokritning axloqiy va pedagogik qarashlari diniy qobiqdan xoli edi. Shuning 
uchun ham o’zidan keyingi faylasuf olimlarga katta ta’sir etdi. 
Ayniqsa,  ularning  inson  kamolotidagi  nazariy  qarashlari,  tarbiyaning  roliga 
bergan  katta  ahamiyatlari  pedagogika  tarixi  nazariyasini  yaratishda  asosiy  zamin  bo’lib 
xizmat qildi. 

Download 2,47 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   158   159   160   161   162   163   164   165   ...   250




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish