Buxoro davlat universiteti pedagogika fakul’teti texnologik ta’lim kafedrasi

 
 
Taqilmani adip-magiz qilib tikish 
Taqilmani bitta magiz qo'yib yoki iki adip-magiz qo'yib tikish mumkin 
(7-rasm Adip-magizda kesim uzunligi aniklab olnpa Adip-magizlar bo'laklarini 
ularning o'np nchkariga karatib, qirqimlarini tekislab kuyladida, pastdan 
taqilma kesimning oxirgini belgilaydijban kertimgacha biriktirib tikladi va ikki 
tomonga buklab ko'yiladi. Magizning ichki qirqimlari bukib tikiladi maxsus 
mashinada yo'rmaladi. Titiluvchan gaz malardan tikiladigan buyumlarning 
magiz qirqimlari bukib tikishdan oldin maxsus mashve da yo'rmab olinadi. 
Kesim chizigi asosiy detaining teskari tomonidan aniqlab olinadi. Magiz 
o'ngini pastga qaratib asosiy detalniig o'ng tomoniga qo'yiladi. Kesim asosiy 
detaining teskari tomonida baxyakatorni asta-sekin yo'qqila borib yoki 
oxirigacha 1—2 baxyaga oraliq qolganda ayirib ag’darma chok bilan tikiladi. 
Asosini belgi chiziq bo’ylab qirqiladi. Kesimning oxirida chok baxyaqatorga 
0,1—0,15 sm kiritiladida, magizning o’ng tomonidan yigma chokdan 0,1 sm 
oralikda magizga bosib tikiladi. Magiz asosiy detaining teskari tikishga 
agdariladi, chok asosiy detaldan magiz tomonga kant chiqarib to'grilanadida 

---

76 
dazmollanadi. Titiluvchan gazlamalardan tikilagan buyumlarda agdarma chok 
maxsus mashinada tikiladi. Magiziing ichki chetlari asosiy mashina qo'lda 
yashirin qaviq bilan yoki maxsus mashinada tikiladi. 
Taqilma magizi detaining o'ng tomoniga o'tib tikilishi ham mumkin
(8-rasm). 
Taqilmani ikkita adip-magiz qo'yib tikish. Bunda adipning ichki 
qirqimlari maxsus mashinada yo'rmaladi yoki 0,5—p,7 sm kenglikda teskari 
tomonga kaytarib, bukilgan 0,1 sm tikiladi (9-rasm). Adip-shg tashki qirqimlari 
adip teskarisiga 1 — 2 smga qaytarib dazmollanadi. 
25 - rasm 
Detaining o'ng tomonida o'rta belgi chiztkdan tashkari, shu chiziqning 
chap va o'ng yonida undan ikkita kant kengligiga teng oralikda kcfshi.mcha 
chiziqlar belgilanadi (10-rasm). CHunonchi, kantning kengligi 0,5 sm bcflsa, 
kcfishmcha chiziqlar o'rta chiziqdai 1 sm oralikda belgilanadi. 
Tayyor bo'lgan adip-magizni uning o'ngini yukoriga karatib, asosiy 
detaining o'ngiga, bukib dazmollangan ziylarini yordamchi chiziqlar tomonga 
karatib kef yiladi-da, ziydan kant kengligiga teng oralikda (ayni xolda 0,5
sm) ulanadi. Adip-magizni qayirib, asosiy detalni uniig teskari tomonidan 

---

77 
baxyakatorlar o'rtasidan baxyakator uchiga 1 —1,5 sm kolguncha kirka 
boriladi, keyin baxyakatorga 0,1 — 0,15 sm kolguncha kiyalatib kirkiladi. 
Adip-magizlar buyumnnng teskarisiga agdarib o’tkaziladi, ularning o'ngini 
ichkariga karatib qo'yib, belgilangan bukish chizigi bo'ylab oxiridan uchigacha 
biriktirib tikiladi. So'ngra adip-magiz uchlarini tortib turib, kesim oxiridagi 
burchak kilib kirkilgan asosiy degalning uchi tekislanadi-da, taqilma 
kesimining oxirndagi asosining burchagi bo'ylab ikkita baxyakator yuritib 
puxtalanadi (11- rasm).