Buxglteriya hisobi va audit

Kondratev  tsikli  «uzoq  to’lqinlar»  tsikli  deb  ham  ataladi.  TSikllilikning  bu 
nazariyasini ishlab chiqishga rus olimi N.D.Kondratev katta hissa qo’shadi. Uning 
tadqiqoti Angliya,  Frantsiya  va AQSHning  100-150  yil  davomidagi  rivojlanishini 
qamrab  oladi.  Bunda  u  iqtisodiy  o’sishning  ko’p  omilli  tahlilini  o’tkazib,  ya’ni 
tovar  narxlari  kapital  uchun  foiz,  nominal  ish  haqi,  tashqi  savdo  aylanmasi  kabi 
makroiqtisodiy ko’rsatkichlarning o’rtacha darajasini umumlashtirish natijasida bir 
qator katta tsikllarni ajratib ko’rsatadi. 
I-tsikl: 1787-1814 yillar - ko’taruvchi to’lqin; 1814-1851 yillar - pasaytiruvchi 
to’lqin. 
II-tsikl:  1844-1851  yillar  -  ko’taruvchi  to’lqin;  1870-1896  yillar  - 
pasaytiruvchi to’lqin. 
III-tsikl: 1896-1920 yillar - ko’taruvchi to’lqin. 
Kondratev tsiklining davomiyligi o’rtacha 40-60 yilni tashkil qiladi va uning 
asosiy  xususiyati  texnika  taraqqiyoti  hamda  tarkibiy  o’zgarishlarni  o’zida  aks 
ettirishi hisoblanadi. 
Kondratev  birinchi  katta  tsiklning  yuksalish  fazasini  Angliyadagi  sanoat 
revolyutsiyasi,  ikkinchisini  -  temir  yo’l  transportining  rivojlanishi,  uchinchisini  – 
elektr  energiyasi,  telefon  va  radioning  kashf  etilishi,  to’rtinchisini  -  avtomobil 
sanoatining  rivojlanishi  bilan  bog’laydi.  Hozirgi  zamon  tadqiqotchilari  beshinchi 
tsiklni  elektronika,  gen  injenerligi  va  mikroprotsessorlar  rivojlanishi  taqozo 
qilishini ko’rsatadi. 
Iqtisodiy tsikl barcha tomonlari bilan namoyon bo’lib, amalda iqtisodiyotning 
hamma sohalariga sezilarli ta’sir ko’rsatadi. Iqtisodiyot tarkibiy qismlarning o’zaro 
bog’liqligi sababli uning hech bir sohasiga inflyatsiya to’lqini yoki turg’unlikning 
nohush  oqibatlaridan  chetda  qolmaydi.  Ammo  shuni  e’tiborga  olish  zarurki, 
iqtisodiy tsikl alohida shaxslar turmush darajasi va korxonalar iqtisodiy faolligiga 
turli darajada ta’sir ko’rsatadi.