Buxgalteriya lit



Download 300,72 Kb.
bet1/60
Sana31.12.2021
Hajmi300,72 Kb.
#267847
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   60
Bog'liq
Realizatsiya jarayoni


V BOB. ASOSIY XO‘JALIK JARAYON-

LARINI HISOBGA OLISH

1-§. Xo‘jalik jarayonlari to‘g‘risida tushuncha


Har bir xo‘jalik yurituvchi subyekt xo‘jalik faoliyati davomida turli xo‘jalik operatsiyalarini amalga oshirib boradi va, buning oqibatida, o‘z mablag‘larining holatini, ulardagi o‘zgarishlarni tartibga soladi. Xo‘jalikda yuz berayotgan iqtisodiy jarayonlar, asosan, mablag‘lar harakati bilan bog‘liq bo‘lib, har bir jarayon mablag‘lar harakatiga o‘z ta’sirini o‘tkazadi. Buxgalteriya hisobining o‘ziga xos xususiyati va boshqa hisob turlaridan farqi shundaki, birinchidan, uning uzluksiz olib borilishi bo‘lsa, ikkinchidan, turli o‘lchov birliklarida amalga oshirilgan xo‘jalik operatsiyalarining pul o‘lchov birligida ifoda etilishi, uchinchidan, hisob ko‘rsatkichlarida mablag‘larning turlari bo‘yicha alohida-alohida hisobga olinishini ta’minlashdir.

Har bir xo‘jalik jarayonida o‘zaro bog‘liqlikning to‘g‘ri tashkil qilinishi korxona faoliyatining bir me’yorda olib borilishini ta’minlashga xizmat qiladi. Asosiy xo‘jalik jarayonlari yordamida korxona va tashkilotlardagi mablag‘larning holati o‘rganiladi.

Asosiy xo‘jalik jarayonlariga uch jarayon, ya’ni ta’minot, ishlab chiqarish, sotish jarayonlari kiradi. Har bir jarayonda mablag‘larning harakati baholanadi. Demak, bu jarayonlarda buxgalteriya hisobida aks ettirilgan korxona va tashkilotlarning asosiy va oborot mablag‘larining holati ko‘rsatiladi. „Buxgalteriya hisobi to‘g‘risida“ gi Qonunning 12-moddasida „Oborot aktivlarini baholash quyidagi ikki bahoning eng pasti bo‘yicha balans tuzilgan sanadagi haqiqiy tannarxi bo‘yicha (sotib olish narxi yoki ishlab chiqarish tannarxi) yoki bozor bahosi bo‘yicha (sof sotish qiymati) amalga oshiriladi. Asosiy mablag‘lar va nomoddiy aktivlar ularning to‘liq boshlang‘ich ishlab chiqarish qiymati bo‘yicha hisobga olinadi“ deb belgilangandir.

Asosiy vositalarni sotib olish, o‘rnatish, tashib kelish bilan bog‘liq xarajatlar bevosita ularning boshlang‘ich qiymatiga o‘tkaziladi. Asosiy vositalar ishlab chiqarish jarayonida uzoq vaqt ishlatilishi munosabati bilan o‘z qiymatini ishlab chiqarilgan mahsulot tannarxiga o‘tkazib beradi. Asosiy vositalarni baholashda ularni sotib olish, tayyorlash yoki boshqa mulk egalaridan qaytarib bermaslik sharti bilan olinishiga alohida ahamiyat berish lozimdir.

Har bir xo‘jalik jarayonida ishtirok etuvchi schotlar tizimi bir-biridan farq qiladi, buning sababi shundaki, jarayonlardagi xo‘jalik operatsiyalari mablag‘lar xarajatidagi o‘zgarishlarni tartibga soladi, ikkinchidan, baholash tartibida ham bir-biridan farq qiladi.


Download 300,72 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   60




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish